
Lược sử Giáo
xứ Chính Ṭa Bắc Ninh
< chưa có >
Chi tiết bổ sung xin gởi về
giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com

...............................................................

Nhà thờ Chính
ṭa Bắc Ninh:
Một di sản
kiến trúc nghệ thuật và Đức tin

Đến với Bắc Ninh, lắng tai nghe những làn điệu quan họ mượt mà,
đưa mắt ngắm ḍng sông Cầu lơ thơ nước chảy. Đến với Bắc Ninh là đến
với cái nôi văn hóa xứ Lạc Việt, đến với những lễ hội dân gian dịu
ngọt… Đến với Bắc Ninh đến với ngôi Thánh Đường 121 tuổi; đến với
một kiến trúc nghệ thuật có một không hai, và đến với một di sản đức
tin với biết bao thăng trầm trong suốt chiều dài của giáo phận Bắc
Ninh.
Nhà thờ chính ṭa giáo phận Bắc Ninh được khởi công xây dựng từ
năm 1889. Thời Đức cha Antonio Lễ – Giám mục tiên khởi, Ngài đă chọn
địa điểm, mua đất và xây dựng nhà thờ cùng với Ṭa Giám Mục. Đến năm
1892 “nhà thờ mẹ của mọi nhà thờ trong giáo phận” được khánh thành.
Từ đó đến nay, nơi đây đă trở thành điểm hẹn quy tụ mọi thành phần
dân Chúa trong giáo phận. Hơn một trăm năm qua, ngôi thánh đường ấy
đă trở thành biểu tượng hiệp thông của cả giáo phận miền Kinh Bắc.

( Trước khi được phục chế)
Nhà thờ Chính ṭa Bắc Ninh được xây dựng theo lối kiến trúc
Baroque – một phong cách kiến trúc độc đáo được h́nh thành vào thế
kỉ XVI. Chiêm ngưỡng ngôi nhà thờ 121 tuổi, ta có thể thấy đó là
thành quả của sự khéo léo kết hợp hài ḥa giữa nhiều yếu tố. Lối
kiến trúc độc đáo ấy đă đem lại cảm giác linh thiêng hơn. Nh́n vào
ḷng nhà thờ như thấy sâu hơn, dài hơn, rộng hơn so với diện tích
thực, có lẽ nhờ vậy mà mỗi khi bước chân vào sảnh đường chiêm ngắm
nguyện cầu, trong tâm trí mỗi người đều có cảm nhận như đang đi lạc
vào một thế giới khác.
Tọa lạc ngay giữa trung tâm thành phố Bắc Ninh, cách thành cổ Bắc
Ninh 300m – nơi xảy ra biến cố 100 vị đầu mục Bắc Ninh chịu phúc tử
đạo thời vua Tự Đức (4/4/1862), nhà thờ chính ṭa đă trở thành “di
sản Đức Tin”, trở thành nơi lưu giữ những minh chứng lịch sử hùng
hồn của các vị tiền nhân. Nếu ai muốn t́m về với bài ca hùng tráng
của Giáo phận, th́ ngôi nhà thờ 121 tuổi ấy chính là một “nhân chứng”
sống sau những biến cố Đức tin lớn lao. Năm 1992, nhân dịp kỷ niệm
100 năm hoàn thành, Ṭa Thánh đă ban ơn Toàn Xá vĩnh viễn cho nhà
thờ Chính Ṭa Bắc Ninh. Kể từ đó, những ai hành hương nhà thờ Chính
Ṭa và cầu nguyện theo ư Đức Giáo Hoàng đều được lĩnh ơn Toàn xá.
Nhà thờ Chính ṭa c̣n là nơi nuôi dưỡng “linh hồn” của giáo phận,
là nơi che chở đoàn chiên vượt qua năm tháng chiến tranh khốc liệt.
Trong những năm mưa bom băo đạn, nhiều công tŕnh xây dựng khắp nơi
bị tàn phá nhưng ngôi nhà thờ Chính ṭa Bắc Ninh vẫn kiên trung vượt
qua năm tháng và trở thành điểm tựa cho mọi thế hệ. Nhờ thế mà dù
gặp biết bao khó khăn trong đời sống đức tin, nhưng niềm tin sắt son
của giáo phận Bắc Ninh vẫn măi kiên vững không lay.
Thời gian trôi qua, mưa nắng giăi dầu “di sản Đức tin” của giáo
phận có những dấu hiệu của xuống cấp. Đứng trước thực trạng ấy, Đức
Cha cố Giuse Maria Nguyễn Quang Tuyến đă thao thức tu sửa ngôi thánh
đường cho xứng hợp. Nhưng ước mơ ấy chưa có dịp thực hiện th́ Thiên
Chúa Quan pḥng đă gọi ngài về miền đất hứa… Ư Chúa thật nhiệm màu,
ngay khi về nhận Giáo phận, Đức cha Cosma đă tiếp tục tâm nguyện c̣n
dang dở của vị tiền nhiệm. Ngài đă cầu nguyện, lo toan, sắp xếp cho
công việc thiêng liêng ấy. Vào đầu năm 2011, nhà thờ Chính ṭa đă
bắt đầu được sửa chữa. Sau gần hai năm trùng tu, vào ngày 13 tháng
10 năm 2012, ngôi nhà thờ đă hoàn tất và được cung hiến cho Thiên
Chúa với tước hiệu Nữ Vương Rất Thánh Mân Côi.
Trong quá tŕnh trùng tu, các đấng bậc cũng như kiến trúc sư cùng
đơn vị thi công đă nỗ lực cố gắng phục chế và giữ nguyên trạng những
thiết kế ban đầu. Dù được sơn sửa mới nhưng vẻ trầm mặc, rêu phong
của ngôi thánh đương xây dựng từ những năm cuối thế kỷ 19 không hề
mất đi mà c̣n được làm sáng rơ. Những đặc điểm riêng biệt mà chỉ có
nơi nhà thờ Bắc Ninh cũng được chú ư khai thác triệt để và tối ưu.
Giờ đây, trên những ô cửa lớn nửa h́nh tṛn (một đặc trưng của
lối kiến trúc Baroque) đă được trang điểm thêm các bức tranh kính
khắc họa chân dung 4 vị Thánh sử và diễn tả 20 mầu nhiệm kinh Mân
côi. Nhờ thiết kế mới này mà ngôi nhà thờ trở nên một cuốn Tin mừng
thu nhỏ sống động, dễ hiểu.

Đặc biệt gian cung thánh nhà thờ chính ṭa Bắc Ninh hiện nay cũng
được thiết kế một cách rất độc đáo. Phía dưới chân tượng Thánh giá
được trang điểm bằng những mảnh gỗ hương đỏ quư hiếm h́nh thoi xếp
chồng lên nhau. Tâm điểm của gian cung thánh là cây Thánh giá cũng
được làm bằng gỗ hương và tượng Chịu nạn được trạm trổ bằng gỗ Pơmu.
Điểm độc đáo nữa của nhà thờ Bắc ninh là bàn thờ chính, bàn lễ
cũng được làm bằng gỗ hương đỏ quư nguyên khối, xung quanh bàn lễ
được khắc họa chân dung 12 thánh tử đạo Bắc Ninh và tên 100 vị đầu
mục tử đạo. Từ đây, trong mọi Thánh Lễ, mọi giờ kinh, giờ cầu nguyện
của giáo phận các Ngài sẽ cùng hiện diện và cầu thay nguyện giúp.
Lối thiết kế này đă phần nào diễn tả được mầu nhiệm hiệp thông trong
toàn thể Hội Thánh, từ các bậc tiền nhân đến các thế hệ cháu con
đang sống ở hiện tại cùng trở nên một thân thể với Đức Kitô.
Ngoài ra, trên phía gác đàn có 12 bức phù điêu của 12 nhà thờ
giáo xứ đầu tiên được thiết lập khi giáo phận mới được khai sinh vào
năm 1883. Điều đó thể hiện ḍng lịch sử xuyên suốt của Đức tin vững
mạnh và mọi thế hệ con cháu trong giáo phận không bao giờ quên lịch
sử, không bào giờ quên ơn bội thề. Thêm vào đó, mái trần cũng được
làm mới lại bằng gỗ Dổi theo kiểu đan mắt cáo giống như thiết kế ban
đầu.

Suốt 121 năm qua, vào những buổi sáng tinh sương, lúc giữa trưa
mặt trời đứng bóng và lúc màn đêm buông xuống, từ hai ngọn tháp cao
vút tiếng chuông quen thuộc tỏa lan ra khắp phố phường. Tiếng chuông
ấy đă trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống đạo của mọi
tín hữu Chúa nói chung và những tín hữu trên quê hương Quan họ nói
riêng. Muốn giữ vững Đức tin hăy bắt đầu giữ ǵn, trân trọng ngôi
nhà thờ Chúa. Và bên cạnh đó, quan trọng hơn nữa là phải luôn “siêng
năng lần hạt Mân Côi, học hỏi giáo lí, đào sâu Đức Tin, bảo vệ sự
sống, xây dựng nền văn minh t́nh thương, tất cả nhằm tri ân các bậc
tiền nhân đă hy sinh cả mồ hôi, nước mắt và trả giá bằng máu để xây
dựng nên giáo phận như ngày hôm nay.”.
Hoa dại.
< Nguồn : Website GP Bắc
Ninh >
|