Giáo Phận Bắc Ninh

Nhà thờ Giáo Xứ Xuân Hòa

 

Lược sử Giáo xứ Xuân Hòa Giáo xứ Xuân Hòa có khoảng 1.200 giáo dân thuộc các họ đạo: Xuân Hòa, Trại Đường, Trại Phán, Trại Ngà, Trại Hà, Xuân Bình và Bất Phí nằm trong huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh. Giáo xứ Xuân Hòa đón nhận hạt giống đức tin rất sớm từ năm 1659 khi thành lập giáo phận Đàng Ngoài tên Kẻ Roi (Xuân Hòa) đã được nhắc đến. Nhà thờ Xuân Hoà được xây vào năm 1879 do cha Viadé Thanh, đây là một ngôi nhà thờ cổ kính làm bằng gỗ lim với những hoa văn trạm trổ cầu kì, tinh xảo. Toàn bộ gian cung thánh rộng lớn được sơn son thiếp vàng với rất nhiều hình ảnh từ Kinh Thánh. Tượng Chúa chịu nạn trên bàn thờ chính nhà thờ Xuân Hoà chính là pho tượng đã được dùng để bắt các đầu mục (Ban hành giáo) Bắc Ninh bước qua (quá khoá). Tuy nhiên, đúng 100 vị đầu mục đã nhất quyết chung thành với đức tin và đã bị xứ trảm và chôn sống tại cổng tả thành Bắc Ninh ngày 4/4/1862. Trên trần nhà thờ Xuân Hoà còn lưu giữ một số dụng cụ dùng để tra tấn, xiềng xích, gông cùm các vị tử đạo Bắc Ninh. Trong nhà thờ đang lưu giữ thi hài của 27 vị tử đạo, trong đó 26 vị là những người con của Xuân Hòa. Giáo dân Xuân Hòa hiện nay cho dù đi bất cứ nơi đâu, họ vẫn luôn tự hào về truyền thống tổ tiên đã lấy dòng máu thắm làm chứng cho niềm tin yêu son sắt mãnh liệt của họ vào Thiên Chúa. Khu nhà chung rất rộng, vì đây là trụ sở Dòng Đaminh dành cho các cha Tây Ban Nha. Cách nhà chung khoảng 300m có một khu đất cao xây đá và gạch xung quanh, đó là nền của nhà thờ dự định xây năm 1931. Gần nhà chung có Nhà Mụ Dòng Đaminh được xây dựng vào năm 1909 với quy mô lớn và còn tồn tại đến nay, mà ngày nay là Tu Viện Nữ Đaminh Xuân Hoà. Trải qua dòng thời gian, giáo Xứ Xuân Hoà đã dâng hiến cho Giáo Hội những người con ưu tú là: đức cha Đaminh Nguyễn Văn Lãng, giám mục giáo phận Xuân Lộc; cha Giuse Nguyễn Thanh Liên, tổng đại diện giáo phận Kontum, cha Đaminh Nguyễn Văn Đức; cha Giuse Nguyễn Văn Tri; Cha Giuse Nguyễn Thế Hiển; Cha Giuse Nguyễn Văn Tịch (Họ Xuân Bình); cha Giuse Nguyễn Văn Nam, giáo phận Cần Thơ bây giờ đã chính thức trở về làm việc ở giáo phận mẹ Bắc Ninh, cha Đaminh Nguyễn Văn Kinh; cha Phêrô Nguyễn Công Văn; cha Giuse Nguyễn Văn Phong…. Giáo xứ Xuân Hoà có 14 cha coi sóc và gần đây nhất là cha Phanxicô Nguyễn Văn Huân và cha phó Phêrô Nguyễn Văn Thuỷ, OP. Đời sống của giáo xứ tương đối ổn định, giáo dân giữ đạo theo truyền thống và còn giữ được nếp sống văn hoá cổ, như rước kiệu, ngắm đứng, dâng hoa cổ…. Giáo xứ có đầy đủ các đoàn hội như: Dòng Ba, Mân Côi, Giuse, Ca Đoàn, Giáo Lý Viên, Thiếu Nhi Thánh Thể, đoàn kèn đồng, đội bát âm, trống trắc…. Nguồn : Giáo phận Bắc Ninh: Một Chặng Đường Chi tiết bổ sung xin gởi về giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com  .............. GIÁO XỨ XUÂN HÒA CHUẨN BỊ MỪNG KỈ NIỆM 150 NĂM NGÀY 26 VỊ TỔ TIÊN TỬ ĐẠO *** Giáo xứ Xuân Hòa nay thuộc xã Đại Xuân, huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh. Theo lịch sử từ đời Vua Gia Long cho đến năm 1820, dân Xuân Hòa còn thuộc về nhất xã Lục giáp: giáp Ngư Đại là giáp trưởng, giáp Công Cối thứ 2, giáp Xuân Bình thứ 3, giáp Đông Cả thứ 4, giáp Hội Đông thứ 5 và giáp Đài Giáp thứ 6. Tất cả cùng sống chung với nhau. Tuy sống chung với nhau, nhưng lương và giáo thường xảy ra những chuyện xích mích, phức tạp, cãi cọ nhau. Do vậy, dân làng cảm thấy rất phiền lòng, nên toàn dân đã cùng hội họp, bàn thảo, lấy ý kiến các cụ và huynh trưởng để soạn thảo đơn, họa sơ đồ, đường đi phân ra ranh giới, và xin biệt xã. Khi đơn và họa đồ đã soạn xong, dân làng cử ông Phó Phác con trai cụ Lang Hậu (Hai cha con cụ đều bị chôn sống vào ngày 04.4.1862) vào tận kinh đô Huế để xin biệt xã. Sau khi xem đơn và họa đồ, vua liền phê vào đơn như ý dân xin, được biệt xã và phân chia ranh giới. Như sơ đồ họa thì nửa đường đi 3,2m về hướng Bắc thuộc giáp Xuân Bình, còn nửa đường đi 3,2m về hướng Nam thuộc về Xuân Hòa (trước là xứ Kẻ Roi – Xuân Lôi). Dân làng ai nấy hết sức vui mừng, phấn khởi. Xin cảm tạ ơn Thiên Chúa muôn trùng. Từ khi biệt xã, đời sống dân làng bình yên, phấn khởi để tâm hành Đạo và làm ăn. Thời gian trôi, bỗng đâu có tráp của vua đòi bắt 4 vị đầu mục Xuân Hòa lên tỉnh để quan xét hỏi, nhằm ngày 13.12.1859, dưới triều vua Tự Đức. Biết tin, dân làng như sét đánh bên tai. Ai nấy rụng rời chân tay thương cho làng, thương cho 4 ông đầu mục. Chưa khỏi hoang mang, thì ngày 5.8.1861, vua Tự Đức lại ra sắc lệnh phân sáp các làng theo đạo Giatô trên toàn quốc. Dân làng tan tác mỗi người một phương. Cha xa con. Vợ xa chồng. Nhà cửa hoang tàn. Tan nát. Chưa hết, ngày 21.3.1862 vua lại ra lệnh triệu hồi 22 binh lính làng Xuân Hòa lên tỉnh để các quan xét hỏi và bị ép bước qua Thánh Giá. Tuy nhiên, 4 vị đầu mục và 22 binh lính Xuân Hòa đã can đảm chấp nhận bị chôn sống cùng gần 100 vị đầu mục khác, để bảo vệ Đức tin chứ không dám bước qua Thánh Giá, đúng mùa Hoa gạo năm 1862, nhằm ngày 04.4. Nhâm Tuất. Sau đó, theo lệnh của Đức Đại Diện Tông Tòa, thi thể các ngài được khai quật, khâm liệm và được chuyển về chôn cất tại Nhà thờ Xuân Hòa vào năm 1863. Theo dòng thời gian, những dấu ấn lịch sử còn đó. Hiện nay, khi ghé thăm Xuân Hòa, những ai mới lần đầu tiên đến đây sẽ không khỏi khâm phục và bỡ ngỡ, ngạc nhiên đến thú vị. Trước hết, quí vị sẽ rất khó phân biệt ranh giới giữa các làng: đâu là Ngư Đại, đâu là Xuân Bình và Xuân Hòa. Vì đều là các làng cổ, nên quí vị sẽ có cơ hội khám phá và làm phong phú thêm vốn hiểu biết về các làng cổ nơi đây; đặc biệt các ngôi nhà cổ còn sót lại, đường đi, ngõ ngách, tường bao, cổng ra vào... Hơn thế nữa, khi đến đây, quí vị sẽ được chiêm ngắm ngôi Thánh đường được xây từ năm 1879 do cha Viadé Thanh. Đây là ngôi Nhà thờ cổ kính làm bằng gỗ lim với những hoa văn, họa tiết được trạm trổ cầu kì, tinh xảo. Toàn bộ gian cung thánh rộng lớn được sơn son thiếp vàng với rất nhiều hình ảnh từ Kinh Thánh. Vòm trên trần nhà thờ hoàn toàn bằng gỗ và được trang trí dưới dạng một bầu trời đầy sao sáng và vầng trăng tròn. Trên mỗi đầu cột lại có vẽ một thiên thần rất đẹp. Bức tượng Chúa chịu nạn trên bàn thờ chính nhà thờ Xuân Hoà chính là pho tượng đã được dùng để bắt các đầu mục Bắc Ninh bước qua trong thời kì cấm Đạo. Trong nhà thờ hiện đang lưu giữ thi hài của 27 vị tử đạo, trong đó 26 vị là những người con của Xuân Hòa. Mặt tiền Nhà thờ đề 4 chữ nho cao 0,60m là «Thánh Giáo Chân Truyền» và vòm cuốn cửa giữa nhà thờ có đề niên hiệu Tự Đức, “Tam thập niên, Thập bát nhật, Thập nguyệt năm tuế thứ Kỷ Mão tạo thành (1879)”. Qua sân nhà thờ, quí vị sẽ tới khu nhà chung rộng lớn với 3 khu nhà cổ kính. Đây là trụ sở Dòng Đaminh dành cho các cha Tây Ban Nha. Cách nhà chung khoảng 300m, phía bên kia Ao Cả, có một khu đất cao xây đá và gạch xung quanh, đó là nền của Nhà thờ dự định xây năm 1931. Qua con đường nhỏ, ngay cạnh nhà chung có Nhà Mụ Dòng Đaminh được xây dựng vào năm 1909 với quy mô lớn và còn tồn tại đến nay, mà ngày nay là Tu Viện Nữ Đaminh Xuân Hoà. Qua các thời kỳ, giáo xứ Xuân Hoà có 14 cha coi sóc. Hiện nay là cha Đaminh Nguyễn Văn Kinh, người con quê hương Xuân Hòa và cha quản nhiệm Phêrô Nguyễn Văn Thuỷ, OP. Nhân dịp tròn 150 năm (1862 - 2012) – ngày 26 vị Tổ Tiên Tử Đạo, giáo xứ Xuân Hòa sẽ long trọng tổ chức Lễ Tưởng nhớ các Bậc Tổ Tiên Anh Hùng Tử Đạo vào hai ngày 30.4 và mồng 01.5.2012 tại Nhà thờ Xuân Hòa – Giáo Phận Bắc Ninh. Đây là dịp đặc biệt của quê hương, nên bà con gốc Xuân Hòa, Xuân Bình... đang sinh sống tại Lạc Lâm – Di Linh – Thánh Tâm thuộc giáo phận Đà lạt, và bà con định cư tại Hà Nội, Sài Gòn, Lào Cai, Sapa và nhiều nơi khác sẽ trở về quê cha đất tổ để mừng lễ kính 26 vị Tổ Tiên Tử Đạo được 150 năm. Còn những bà con khác dù không thể về trong dịp này, thì cũng hướng lòng về quê hương bằng lời cầu nguyện và tình thương cụ thể. Kính xin 26 vị Tổ tiên Xuân Hòa Tử đạo, cầu bầu cho quê hương và dân làng chúng con! Bùi Minh Lâm Nguồn : Website GP Bắc Ninh

Hình ảnh nhà thờ Giáo xứ Xuân Hòa

Nguồn : Website Gia đình Bắc Ninh

Nhà thờ giáo xứ Xuân Hòa nhìn từ phía Đông Nam

Cây Thánh Giá các quan dùng để bắt các vị tử đạo bước qua

Hoa văn và các bức trạm trổ trong nhà thờ cổ Xuân Hòa

Nền móng của ngôi nhà thờ nằm giữa hồ

Khu nhà chung từ thời các cố tây

Tu viện Đa Minh Nữ bên cạnh giáo xứ Xuân Hòa

Khu nghĩa trang của giáo xứ Xuân Hòa

Dấu tích của ngôi làng cổ

Đức cố Giám Mục Đa Minh Nguyễn Văn Lãng

Chi tiết bổ sung xin gởi về
giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com 

[Trở về đầu trang ]