|

Lược
sử Giáo xứ Xuân Chính
Quá tŕnh
h́nh thành giáo xứ Xuân Chính
Nguồn : Website GP Bùi Chu
(8/6/2016)
H́nh thành và phát triển
Căn cứ vào các tư liệu truyền giáo của Ṭa Giám Mục Bùi Chu và
lịch sử h́nh thành của huyện Hải Hậu, mảnh đất Hải Hậu đă h́nh thành
trên 5 thế kỷ trước và cuối triều đại nhà Trần, đầu triều đại nhà Lê
1400-1484 do Tứ tổ rồi Cửu tộc đứng ra tổ chức ḍng tộc và nhân dân
đắp đê ngăn mặn, lấn biển, xây dựng mảnh đất quê hương. Mảnh đất
ngày càng mở rộng, dân cư ngày càng đông đúc. Các vị Thừa sai và các
Giáo sĩ Tây Ban Nha, Pháp đă đến truyền giáo vào thế kỷ 16 (năm
1533) niên hiệu Đồng Khánh thứ 3.
Vào cuối thế kỷ 18 khi các tổng Ninh Cường, Quần Phương đă được
thành lập th́ các làng Lục Phương, Quỳnh Phương, Ninh Mỹ, Phú Văn,
Phú Lễ sát nhập thành tổng Ninh Mỹ. Các làng Ḥa Định, Văn Lư, Tang
Điền, Kiên Chính sáp nhập thành tổng Tân Khai th́ mảnh đất Xuân
Chính thuộc giáo xứ Xuân Thủy c̣n là một trong những cồn băi kéo dài
từ Xuân Thủy hiện nay đến Cồn Tṛn.
Thấy mảnh đất có nhiều tiềm năng về kinh tế, một người Pháp tên
là Marông và ông Thượng Liên (Quan Triều đại Huế) đứng ra tổ chức
khai phá. Những người công giáo và nhân dân từ Hải Minh, Ninh Cường,
Hải Vân, Văn Lư, Kiên Chính cùng về đây đắp đê ngăn mặn và định cư
ngay trên các cồn băi. Năm 1907, trước khi về nước, ông Marông đă
nhượng lại đồn điền cho ông Vũ Ngọc Oánh. Được sự giúp đơ của Đức
Cha Trung, cụ Oánh đă vận động các ban điền như cụ trùm Ngọ, cụ trùm
Đê, con cháu ông Hoàng Cao Khải góp tiền tiếp tục quy tụ nhân dân
đắp đê khai khẩn đồn điền. Sau những năm tháng lao động, nhân dân đă
đắp xong tuyến đê ngăn mặn, chỉ c̣n một đoạn trước xứ Xuân Hóa là
chưa đắp được v́ sóng lớn, nước sâu. Trong lúc khó khăn, ông cha ta
đă chạy đến cùng Thánh Cả Giuse xin Ngài cầu bầu phù trợ. Ngày
19/3/1911, cụ Thượng Oánh và giáo dân đă lập 1 đài xin khấn tại đoạn
chưa được hàn khẩu. Cha già Văn và các Cha trong vùng cùng đông đảo
giáo dân đă đến hiệp thông Thánh Lễ khấn. Sau Thánh lễ khấn, hàng
ngàn người và các phương tiện được huy động và tiến hành thi công,
và công việc đă được hoàn thành như ư. Để bày tỏ ḷng tôn kính và
ghi ơn Thánh Giuse, ông cha ta đă nhận thánh Giuse bầu cử là Quan
Thầy đồn điền. Hàng năm cứ đến ngày 19/3 giáo dân từ Xuân Đài, Xuân
Hóa và các họ trong đồn điền đều đến Xuân Thủy dự Lễ kính Quan Thầy
đồn điền.
Cụ Vũ Ngọc Oánh quê ở làng Lục Thủy huyện Xuân Trường nên cụ lấy
2 chữ đầu đặt tên cho đồn điền, gọi là đồn điền Xuân Thủy. Xây dựng
nhà thờ gọi là nhà thờ Xuân Thủy. Khi ông Marông và ông Thượng Liên
(quan triều đại Huế) đứng ra khai phá, ông đă quy tụ được đông đảo
giáo dân và nhân dân nhiều vùng hợp lại như Ninh Cường, Hải Minh,
Hải Vân, Văn Lư, Kiên Chính và nhiều nơi khác cùng về đắp đê ngăn
mặn và những người này định cư luôn trên các cồn băi.
Trong những năm đó, thời tiết thay đổi thất thường, mưa dông băo
tố đă bào ṃn tuyến đê ngăn mặn của khu vực xứ Tang Điền, ngôi nhà
thờ họ Thánh Gioan giáo xứ Tang Điền đă bị sóng biển cuốn trôi. Ban
hành giáo đă quyết định di dân. Một số di chuyển về xây dựng nhà thờ
họ Tang Văn thuộc xứ Tang Điền, một số gia đ́nh di chuyển xuống (Đồng
Quan) đồn điền Xuân Thủy do ông Vũ Ngọc Oánh làm chủ. Những người
thuộc khu đất có tên thôn Giáp Đông thuộc đồn điền Xuân Thủy cùng
với các gia đ́nh từ Ninh Cường, Quần Phương, Trung Thành, Hải Minh
đă về chung tay khai khẩn đất đai lập nghiệp sinh sống. Tất cả đều
là những gia đ́nh công giáo.
Từ thôn Giáp Đông vào nhà thờ Xuân Thủy không xa lắm nhưng từ cồn
băi này đến cồn băi khác đường xá chưa có, phương tiện đi lại gặp
khó khăn nhất là những ngày mưa gió. Việc cầu nguyện, dự lễ tại nhà
thờ Xuân Thủy càng gặp nhiều vất vả.
Năm 1914, bà con giáo dân làng Giáp Đông mong muốn có một nơi cầu
nguyện. Trước nguyện vọng tha thiết và chính đáng của mọi giáo dân
trong khu Giáp Đông, bề trên đă cho phép bà con giáo dân thôn Giáp
Đông xây dựng nhà thờ và đặt tên là nhà thờ họ Xuân Chính thuộc giáo
xứ Xuân Thủy, nhận Thánh Gioan Bao-ti-xi-ta là Quan Thầy (nhiều
người quen gọi là họ Gioan). Được bề trên cho phép, bà con trong
thôn họp bàn đă bầu cụ Giuse Nguyễn Văn Túc làm trùm chánh và là
chánh đốc công tŕnh. Cụ Gioan Nguyễn Văn Tuyển làm trùm phó và
thành lập các ban ngành như ban đốc công, ban kiến thiết và nhiều
các ban ngành khác. Với tinh thần đoàn kết chung ḷng, bà con giáo
dân trong thôn thi đua dâng cúng ủng hộ ngôi nhà thờ chỉ trong một
thời gian ngắn đă hoàn thành trên khu đất rộng 5400 m2. Dưới sự chỉ
đạo của Cha già Giuse Văn và Cha Đaminh Thạc, nhà thờ xây dựng với
chiều dài 12 m, rộng 5m, cao 5 m, theo hệ nhà cấp 4, 5 gian lợp rạ,
tháp chuông độc lập cao 8m. Thôn Giáp Đông dân số ngày càng tăng lên,
một số giáo dân nhiều nơi trong miền về xin nhập họ cũng như giáo
dân trong họ tăng dần.
Thời gian trôi đi, sau 20 năm chịu đựng chống chọi với băo táp
mưa sa của vùng băi bồi, nhà thờ mái rạ đă phải sửa chữa nhiều lần
và đă xuống cấp. Được bề trên cho phép, năm 1934 giáo dân trong họ
Xuân Chính hạ giải nhà thờ cũ và chuyển sang làm nhà hội quán. Ngôi
nhà thờ mới được xây dựng với chiều dài 25 m, rộng 12 m, cao 12 m (tới
đỉnh thánh giá đầu nhà thờ) chia làm 7 gian, 6 v́ gỗ, 4 hàng cột,
lợp ngói. Ngày ấy cụ trùm cựu Vinh Sơn Phạm Văn Yên làm chánh đốc
công, cụ Giuse Phạm Văn Thọ làm trùm Chánh. Nhà thờ được xây dựng
trong thời gian 3 năm từ năm 1934-1937 th́ hoàn thành. Đến năm 1956
nhà thờ được tu sửa lại và thiếp lại ṭa vàng gian Cung Thánh. Những
năm ấy Cha Đaminh Mai Xuân Đĩnh coi sóc và cụ Vinh Sơn Nguyễn Văn
Quyết làm trùm chánh, cụ Gioan Đỗ Minh Ngân làm trùm phó.
Đến năm 1980, nhà thờ được tu sửa, ngói, rỡ toàn bộ hoành gỗ,
thay cầu phong Ritô, rút 4 cột gỗ thay cột bê tông (v́ mối mọt).
Ngày ấy cụ Đaminh Nguyễn Ngọc Chi làm trùm chánh, cụ Giuse Nguyễn
Văn Uông làm trùm phó. Trải qua gần 70 năm chống chọi với giông tố,
băo táp mưa sa và ảnh hưởng bom đạn của 2 cuộc chiến tranh, sự bào
ṃn xuống cấp của các loại vật liệu và qua các đời BHG hàng năm,
cộng đoàn đă tu sửa. Đến năm 1997, ngôi thánh đường giáo họ đă xuống
cấp trầm trọng không c̣n đủ bảo đảm an toàn cho mọi sinh hoạt của
giáo dân. Với nguyện vọng chính đáng của BHG và cộng đoàn giáo dân
trong giáo xứ, ngày 24 tháng 6 năm 1997 Đức Cha Giuse Maria Vũ Duy
Nhất - Giám Mục Bùi Chu cho phép hạ giải ngôi thánh đường cũ và
chính Ngài đă đặt viên đá đầu tiên trên nền móng công tŕnh nhà thờ
mới.
Nhà thờ mới được khởi công xây dựng ngày 11 tháng 11 năm 1997 với
chiều dài 47 m, rộng 12 m, cao 13 m, tháp chuông 40 m. Ngày ấy cụ
trùm cựu Đa minh Nguyễn Ngọc Chi làm chánh đốc công. Ông quỹ Gioan
Phạm Văn Đĩnh làm phó đốc công, ông Gioan Phạm Thế Vinh làm trùm
chánh và trưởng ban công tŕnh, Ông Đa minh Nguyễn Văn Viễn làm Trùm
phó và các ban ngành khác: ban đốc công, ban kiến thiết, ban kinh tế....
Trải qua 1.286 ngày đêm lao động vất vả, nắng mưa với biết bao
công sức, tiền của của mọi người trong giáo xứ, cùng với sự hỗ trợ,
ḷng hảo tâm của quư ông bà từ Miền Nam, hải ngoại và các quư vị ân
nhân xa gần, ngôi thánh đường đă được hoàn thành. Ngày 22 tháng 5
năm 2001, giáo họ đă được đón Cha giám quản Giáo phận Phanxicô Phạm
Hoan Đạo, quư Cha, quư Tu sĩ nam nữ cùng quư chức đại diện cho các
giáo xứ, giáo họ, quư vị ân nhân, trai làng gái cố hương, quư khách
và cộng đoàn về mừng ngôi nhà thờ mới (nhà thờ hiện nay).
Ngày 28 tháng 5 năm 2011, Đức cha cố Giuse Hoàng Văn Tiệm đă kư
sắc phong giáo họ Xuân Chính lên chuẩn xứ Xuân Chính. Niềm vinh dự
và phấn khởi c̣n nhân lên gấp bội khi chuẩn giáo xứ Xuân Chính được
đón cha mới Đaminh Phạm Minh Hạnh về làm Cha Chánh xứ tiên khởi coi
sóc giáo xứ Xuân Chính. Cộng đoàn giáo xứ vui mừng long trọng tổ
chức nghi thức đón Cha Đaminh ngày 02 tháng 01 năm 2012. Từ ngày có
Cha Đaminh về coi sóc, Xuân Chính đổi thay từng ngày.
Ngày 01 tháng 07 năm 2011, Đức Cha Giuse Hoàng Văn Tiệm công bố
giáo xứ Xuân Chính là giáo xứ chính thức của Giáo phận Bùi Chu.
Phiên chầu lượt của giáo xứ Xuân Chính thay mặt giáo phận Chầu Chúa
Giêsu Thánh Thể vào Chúa Nhật 12 thường niên hàng năm.
Các công tŕnh trong khuôn viên thánh đường
- Phía nam nhà thờ là Thánh đài Đức Mẹ Fatima do cụ Phêrô Maria
Vũ Văn Công dâng cúng.
- Phía may là hang đá Belem và Thánh đài thánh Giuse Quan thầy hội
Gia trưởng cùng thánh Tôma Aquinô quan thầy Giới trẻ.
- Nhà Mục vụ xây dựng hiện đại 2 tầng, ngói thái gồm 8 pḥng và một
số công tŕnh phụ phục vụ cho mọi sinh hoạt trong giáo xứ.
- Phía tây cạnh nhà mục vụ là nhà ăn, nhà máy nước sạch phục vụ cộng
đoàn.
Giáo xứ có 14 đoàn hội:
+ Hội trống + Hội học tṛ + Hội con Đức Mẹ
+ Hội kèn đồng + Hội giáo lí viên + Cộng đoàn ḷng thương xót
+ Hội nghĩa binh + Hội ca đoàn + Hội ḍng giáo dân Đaminh
+ Hội Giới trẻ + Hội trung binh + Hội lễ sinh và Tông đồ đoàn
+ Hội khấn + Hội chân kiệu + Hội ve chai
Các đoàn hội đều có hội ca đoàn để phục vụ các Thánh lễ cũng như lễ
Quan thầy của Hội.
Ngoài ra c̣n có các ban:
+ Ban hoa viên
+ Ban âm thanh
+ Ban ánh sáng
+ Ban khánh tiết
Giáo xứ hiện có 557 hộ, khoảng 2.386 giáo
dân, được chia làm 5 giáo dâu:
1- Giáo dâu Bắc Đông có 112 hộ: số giáo dân: 451, Quan thầy là
thánh Phêrô Tông đồ, nhận sắc ngày 19/12/2012.
2- Giáo dâu Tây: 97 hộ, số giáo dân: 402; Quan thầy là thánh Giuse,
nhận sắc ngày 21/12/2012.
3- Giáo dâu Bắc Tây: 105 hộ, số giáo dân: 412; Quan thầy là Đức Mẹ
Vô Nhiễm, nhận sắc ngày 22/12/2012.
4- Giáo dâu Trung: 115 hộ, số giáo dân: 462; Quan thầy là thánh Vinh
Sơn, nhận sắc ngày 23/12/2012.
5- Giáo dâu Đông: 128 hộ, số giáo dân: 535; Quan thầy là Đức Mẹ hồn
xác lên trời, nhận sắc ngày 25/12/2012.
Các giáo dâu đều đă sắm được kiệu vàng, tượng quan thầy, đồ thờ,
chiêng trống, có Ban hành giáo của các giáo dâu, ca đoàn để phục vụ
các Thánh lễ lớn trong giáo xứ cũng như các công việc khác.
Trải qua 102 năm, cộng đoàn Xuân Chính đă có các quư chức tham
gia ban trùm, ban đốc công xây dựng nhà Thờ từ năm 1914 đến 2016:
Năm |
Tên Thánh, họ và tên |
Chức vụ |
1914 |
Giuse Nguyễn Văn Túc |
Trùm chánh |
Đaminh Nguyễn Văn Tuyển |
Trùm phó |
1919 |
Đaminh Nguyễn Văn Tuyển |
Trùm chánh |
Vinh Sơn Phạm Văn Yên |
Trùm phó |
1925 |
Vinh Sơn Phạm Văn Yên |
Trùm chánh |
|
Vinh Sơn Nguyễn Văn Nhất |
Trùm phó |
1930 |
Vinh Sơn Nguyễn Văn Nhất |
Trùm chánh |
|
Đaminh Nguyễn Văn Đức |
Trùm phó |
1936 |
Giuse Phạm Văn Thọ |
Trùm Chánh |
1941 |
Giuse Phạm Văn Thọ |
Trùm chánh |
|
Gioan Vũ Văn Đề |
Trùm phó |
1946 |
Gioan Vũ Văn Đề |
Trùm chánh |
|
Gioan Vũ Văn Chuyên |
Trùm phó |
1951 |
Gioan Vũ Văn Chuyên |
Trùm chánh |
|
Vinh Sơn Nguyễn Văn Quyết |
Trùm phó |
1954 |
Vinh Sơn Nguyễn Văn Quyết |
Trùm chánh |
|
Gioan Đỗ Minh Ngân |
Trùm phó |
1960 |
Đaminh Phan Ngọc Tỵ |
Trùm chánh |
|
Đaminh Nguyễn Văn Vĩnh |
Trùm phó |
1965 |
Đaminh Nguyễn Văn Vĩnh |
Trùm chánh |
|
Giuse Nguyễn Văn Phước |
Trùm phó |
1970 |
Giuse Nguyễn Văn Phước |
Trùm chánh |
|
Đaminh Trần Văn Phương |
Trùm phó |
1975 |
Đaminh Trần Văn Phương |
Trùm chánh |
|
Phanxico Phạm Văn Thừa |
Trùm phó |
1980 |
Đaminh Nguyễn Ngọc Chi |
Trùm chánh |
|
Giuse Nguyễn Văn Uông |
Trùm phó |
1985 |
Giuse Nguyễn Văn Uông |
Trùm chánh |
|
Giuse Nguyễn Văn Đoàn |
Trùm phó |
1988 |
Giuse Nguyễn Văn Đoàn |
Trùm chánh |
1993 |
Gioan Phạm Thế Vinh |
Trùm chánh |
|
Đaminh Nguyễn Văn Viễn |
Trùm phó |
2001 |
Đaminh Nguyễn Văn Viễn |
Trùm chánh |
|
Giuse Nguyễn Văn Địch |
Trùm phó |
|
Đaminh Nguyễn Văn Châu |
Trùm phó |
2004 |
Đaminh Nguyễn Văn Châu |
Trùm chánh |
|
Giuse Nguyễn Văn Hiến |
Trùm phó |
|
Giuse Nguyễn Văn Hiến |
Trùm chánh |
2007 |
Gioan Trần Văn Tấn |
Trùm phó |
|
Giuse Bùi Văn Th́n |
Trùm phó |
2009 |
Giuse Bùi Văn Th́n |
Trùm chánh |
|
Gioan Nguyễn Văn B́nh |
Trùm phó |
2014 |
Đaminh Nguyễn Văn Mẫu |
Trùm chánh |
|
Giuse Nguyễn Văn Tuynh |
Trùm phó |
Mảnh đất sinh ra những người con dấn thân
sống phục vụ Chúa và Giáo hội
Nhờ Hồng Ân Thiên Chúa, sự cầu bầu của Đức Mẹ Maria, sự che chở
của Thánh Gioan quan thầy từ mảnh đất thuần nông của cánh đồng chiêm
trũng, cuộc sống người dân gặp vô vàn khó, song người dân công giáo
Xuân Chính luôn vững tâm cậy trông vào Chúa, hướng về thánh Gioan.
Từ mảnh đất nghèo nàn đă sinh ra những người con làm rạng rỡ quê
hương, giáo xứ, giáo họ, gia đ́nh, ḍng tộc như:
Cha Giuse Maria Phan Ngọc Tuyến sinh năm 1930, con cụ trùm Giuse
Maria Phan Ngọc Tỵ thuộc giáo họ Xuân Chính. Cha học tại Chủng viện
Đồng Công - Quy Nhơn và được Đức Cha Giuse Hoàng Văn Đoàn phong chức
linh mục ngày 02/2/1973 tại ḍng Đồng Công - Quy Nhơn. Cha đă tạ thế
ngày 16/5/1995 tại giáo xứ Tân Thành - giáo phận Xuân Lộc - tỉnh
Đồng Nai, hưởng thọ 65 tuổi.
Cha Phaolô Maria Ngô Văn Bạo (Ngô Gia Thế) sinh năm 1968 (Mậu
Thân), là con thứ 4, con út của gia đ́nh gia giáo, giàu ḷng mến
Chúa. Khi c̣n nhỏ, cha là một cậu bé hiền lành đạo đức, khiêm nhường,
siêng năng, thật thà, xuất thân từ 1 gia đ́nh gia giáo. V́ thế, ngài
đă sớm nhận thức và suy nghĩ chọn cho ḿnh một con đường theo Chúa.
Học hết 10/10, tháng 3/1994, cậu Thế đă xa gia đ́nh, xa quê hương
vào nhà ḍng Đồng Công, Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh. Cậu đă gác
lại chuyện gia đ́nh, bạn bè riêng tư để miệt mài học hỏi kinh văn
giáo lư. Suốt 17 năm 3 tháng, cha đă vượt qua biết bao vất vả, khó
khăn về tinh thần vật chất, trở ngại, thử thách, chông gai. Ngày 29
tháng 06 năm 2011, thầy được thụ phong linh mục tại nhà thờ Đức Bà
Sài G̣n. Ngày 20 tháng 7 năm 2011, cha Phaolô Maria Ngô Văn Bạo đă
về thăm quê hương. Hiện giờ cha đang coi sóc giáo xứ Thủ Thiêm -
Quận 2 thuộc Tổng Giáo phận Sài G̣n.
Noi theo truyền thống của các bậc tiền nhân, con cháu tiếp bước
cha ông cùng nhau đoàn kết xây dựng, các đoàn hội và các giáo dâu
không ngừng lớn mạnh, xây dựng giáo xứ thăng tiến trong đức tin, đức
cậy, đức mến.
Hiện tại ngôi nhà thờ đă xuống cấp, được phép của Đức cha Tôma
giáo phận, nhà thờ sẽ được tái thiết trong những ngày tới. Giáo xứ
đă mua sắm được một số gỗ và các loại vật liệu khác, nhất là mở rộng
đất đai cho tương lai. Giáo xứ mong muốn có một nhà thờ mới, to hơn,
đẹp hơn, chắc chắn hơn, có nhà xứ, nhà giáo lư và một số các công
tŕnh phục vụ cho mọi sinh hoạt của giáo xứ.
Dù kinh tế c̣n khó khăn, nhưng các gia đ́nh đều quan tâm đến việc
học hành của con em. V́ thế, nhiều em đă vào trường Đại học, Cao
đẳng... Nhiều em đă nhận được các giải thưởng lớn từ bộ giáo dục, sở,
pḥng.... Giáo xứ không c̣n trường hợp nào thất học.
Năm 2015, giáo xứ đă thay mặt giáo hạt tổ chức lớp ơn gọi. Đây là
nguồn cổ vũ, động viên, khích lệ về tinh thần cho các em dấn thân
bước vào đời sống dâng hiến.
Với tinh thần hiệp thông sâu xa, giáo xứ Xuân Chính sẽ trở thành
một giáo xứ mạnh của giáo phận trong tương lai, cùng các tổ chức xă
hội xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp như ông cha ta hằng mơ ước.
Nguồn : Website GP Bùi Chu
(8/6/2016)
Chi tiết bổ sung xin gởi về
giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com

|
|