
LƯỢC SỬ
GIÁO XỨ ĐỨC MẸ HẰNG
CỨU GIÚP.
Kết hôn nét đẹp dáng Đông phương.
Tầng cổ lầu chuông tháp nguyện đường.
Vươn thẳng trời cao hồn tín hữu.
Kính hoa ngũ sắc cười trong sương.
1.THÁNH ĐƯỜNG ĐỨC MẸ HẰNG CỨU GIÚP
Phương Vĩnh Lợi, Thành Phố Huế, nằm trong một thế đất có h́nh tám
giác của hai con đường Nguyễn Huệ và Nguyễn Khuyến giao nhau, sau là
con đường nhỏ có đường mương thoát nước, nay đă được đổ đất lấp đầy,
khiến con đường trông rộng to hơn, không c̣n lại mấy dấu tích cũ.
Nhà thờ nh́n về hương Đông, trông ra đường Nguyễn Huệ chạy xuống
ngă tư bùng binh chợ An Cựu.
Muốn thấy hết vẻ đẹp nhà thờ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp phải nh́n nhà
thờ từ phía trái - phải. Mỗi cánh nhà thờ phô ra một vẻ đặt biệt.
Những chiếc tháp nhỏ, phảng phất nét Đông phương, đ́nh chùa Việt
Nam, nằm cụm lại nhau, gần gũi khắng khít, Cái nhỏ cái to, cái thấp
cái cao, làm thành một quần thể kiến trúc, càng nh́n càng cuốn hút
vào nét đẹp của nó. Đặc biệt chiếc tháp chuông ba tầng h́nh bát giác,
cái nó gác trên cái kia, với đỉnh tháp vươn thẳng lên, khỏe mà thanh
như muốn bỏ rơi toàn khổi tháp nặng ở phía sau.
Tiền đường nhà thờ nổi là một mạng gương màu sắc dịu và ấm, màu
vàng bọc màu xanh. Muốn nhận ra vẻ đẹp nầy, phải nh́n từ ḷng nhà
thờ ra. Vào những sáng đẹp trời, khi nắng vừa lên, không quá rực rỡ
mà cũng không quá gay gắt, nhưng đủ lượng sáng chiếu, những mảnh
gương màu lấp lánh một màu tươi rói như vừa nhúng dưới nước lấy lên.
Chạy xung quanh mảng gương màu là một màu xâu chuỗi nhiều chục, rải
đểu, như nhắc nhớ mọi giáo dân Mẹ Hằng Cứu Giúp đi đôi với hằng đọc
kinh. Có xin mới được cứu trợ. Kinh nguyện không làm giảm thiểu con
người như một số nhà tư tưởng quan niệm, mà nâng cao, đưa con người
liền kếp hiệp với Thần Thánh. Mọi gặp gỡ có không khí riêng gặp gỡ
của nó. Kính sách tạo ra bầu khí, khung cảnh thần thiêng nây.
Tiền đường nhà thờ nếu nh́n kỹ và lắng ḷng, sẽ thấy được khung
cảnh đó: Một mùi đạo vị thánh thiện.
Ḷng nhà thờ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp lại ấp ủ một vẻ tôn giáo đặc
biệt mà các cấu trúc, sự bố cục của nó chỉ là dẫn nhập, đưa vào
chính trung tâm nây: Cầu nguyện. Ḷng nhà thờ có một chiều dài hun
hút như muốn lôi cuốn con người đi vào bên trong nội tâm, vào trong
cung ḷng của nó. Gần và giáp Cung Thánh, các đường cong uốn lên,
mềm mại và chụm lại với nhau, gợi người xem những bàn tay đang chắp
lại đọc kinh. Những bàn tay đá thật trang nghiệm, trong một tư thế
tĩnh lặng như không bao giờ biết mệt mỏi, cứ giơ cao và khép lại
nguyện cầu.
Phía sau Cung Thánh là hệ thống gương màu rực rỡ. Vào buổi chiều,
khi nắng phía tây chiếu vào, những mảng gương hiện lên một màu chói
chang, nóng bức. Tượng Thánh Giá với h́nh Chúa bị treo trên đó, nằm
trong một vũng sáng đến chói mắt, thật gợi h́nh và xúc cảm, đưa
người nh́n vào bối cảnh lịch sử có thật của chiều Thứ Sáu, chiều mà
Con Thiên Chúa bị hiểu lầm và kết án đóng đinh vào Cây Thập Giá.
Thật ra, trước khi có Thánh đường trên, giáo xứ Đức Mẹ Hằng Cứu
Giúp có một nhà nguyện nhỏ, này là nhà Hội quán cùng hội họp, pḥng
học....nằm phía sau nhà thờ hiện tại.
Căn cứ vào Vài Chỉ Dẫn niêm yết ở phong thánh nhà thờ, được biết:
“Ngôi Thánh đường nầy dâng kính Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp. Đă được khởi
công vào tháng 3/1959 và khánh thành (xức dầu và cung hiến) vào ngày
12/8/1962: kéo dài 3 ngày 11, 12 và 13/8/1962.
Hoạt đồ do Kiến trúc sư Nguyện Mỹ Lộc thiết kế.
Việc đổ công do Tu sĩ Bùi Văn Khắc, Ḍng Chúa Cứu Thế đảm nhận
với sự hợp tác của 150 tay thợ.
Kích thước Thánh đường như sau: Đỉnh tháp cao: 53 mét, Mái cao
nhất: 32 mét, Chiều dài trong ḷng: 70 mét, Bề ngang trong ḷng: Chỗ
rộng nhất 32 mét và chỗ hẹp nhất 16 mét.
Tổng cộng sở phí theo thời bấy giờ 47 triệu động (lúc bấy giờ giá
vàng khoảng 3.000 đồng một lượng).
Đặc điểm ngôi Thánh đường.
Không có cột, Trừ các đ̣n tay ở rui và mái, toàn bộ đều bằng hoặc
xi măng cốt thép hoặc bằng đá xanh. Tháp bát giác có ba tầng và một
chóp, tất cả đều bằng sắt do hăng Effel lănh thầu. Ở tháp có 4 quả
chuông (nặng 1,5 tấn) để điều khiển bằng điện và có hệ thống tự động.
Hai bên có hai hiện rộng 4 mét xó thể làm lối rước kiệu khi thời
tiết xấu. Bàn thờ chính bằng đá cẩm thạch lấy tại Ngũ Hàng Sơn ( Đà
Nẵng), tấm mặt nguyên một phiến (3,6m x 1,2m x 0,2m).
Nói chung, chúng tôi đă muốn có một Thánh Đường bên ngoài đồ sộ
một thành tŕ Trên Núi, mà bên trong lại sáng sủa, thanh nhă, hiểu
khách và trang nghiêm. Khả dĩ biểu hiện được phần nào uy quyền và
dung nhan của Người Trinh Nữ, Mẹ Hằng Cứu Giúp. (Trích vài chỉ dẫn -
niêm yết tại pḥng áo nhà thờ).
2. GIÁO XỨ ĐỨC MẸ HẰNG CỨU GIÚP
Trực thuộc Ḍng Chúa Cứu Thế - Huế và thuộc Địa Phận Huế.
Năm 1923, Đức Giảm Mục Lécroart đến quan sát tinh h́nh tôn giáo
tại Việt Nam và cho biết sẽ gới sang nhiều vị Thừa Sai chuyên lo
giảng cầm pḥng cho giáo sĩ và giáo dân.
Đức Hồng Y Van Rossum, Bộ Trưởng Thánh Bộ Truyền Giáo giao công
việc cho Ḍng Chúa Cứu Thế đảm nhiệm. Bề Trên Tổng Quyền giao lại
cho tỉnh Ḍng Anna tại Montréal, Canada phụ trách (2-1).
Ngày 12/12/1924, Cha Giám Tỉnh Thomas Pintal gởi luân lưu báo
tin: Cha Hurbert Cousineau, Cha Engène Larouche và Thầy Barnabé được
gởi đến Việt Nam. Ngày 30/11/1925 các Thừa Sai đặt chân đến Huế, tạm
trú ở Ṭa Giám Mục đời Đức Cha Allys đến ngày 26/10/1926. Sau đó các
Ngài ngụ tại nhà ông bà Đinh Doăn Sắc ở Đường Hàm Nghi nay là Đường
Trần Phú và hiện là Pḥng Giao Thông Thành Phố Huế.
Lúc này đă có 2 Cha, 4 Thầy. Tu viện chính thức thành lập ngày
25/3/1929 với Thánh hiệu bổn mạng là Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp. Cha
Cousineau được cử làm Bề Trên Tu Viện Huế. (2-2)
Ngày 30/11/1925 Đức Cha Allys Lư đă xuống tận ga Thừa Lưu để đ̣n
các cha Ḍng Chúa Cứu Thế từ Đà Nẵng đáp tàu hỏa ra Huế.
Vậy Ḍng Chúa Cứu Thế được h́nh thành ở (1928) và năm 1940 họ Đức
Mẹ Hằng Cứu Giúp ra đời do như cầu giáo dân ngày càng đông. Địa Phận
Huế đă kư bản Hợp Đồng với Ḍng, quy định ranh giới địa lư và giao
cho Ḍng Quản Lư dưới đời Đức Cha Urrutia Thi.
Giáo Xứ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp trức thuộc Ḍng Chúa Cứu Thế, nên
Cha Bề Trên Nhà Ḍng cũng là Cha Sở của họ đạo.
(2-1) Năm 1961 “đoàn” kịch Đệ Tử Ḍng Chúa
Cứu Thế Vùng tau ra Huế diễn 3 buổi bán vẻ để chi thêm việc xây dựng
Nhà Thờ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp lúc này Cha Hưng đang làm Bề Trên
(2-2) Tin An Phong, Số Thu 1995.tr.10.s 2
(2) Tin An Phong, Số Đông 1994. tr.2.
3. Nhà Nguyện
Ban đầu giáo xứ có một Nhà Nguyện dùng làm Nhà Thờ với hai dương
liễu bao bọc, quanh năm gió thổi vi vu.
Sau này , Nhà Nguyện trên hẹp. Nhu cầu về một Nhà Thờ lớn, bề thế
nguy nga được đặt ra. Đó là Thánh Đường Đtay chức Mẹ Hằng Cứu Giúp
hiện tại với kiến trúc pha lẫn Âu-Á, một ít Tây Phương, một ít Đông
Phương, Phảng phất tân cổ, nặng hồn dân tộc Việt Nam.
Nhà Thờ mói này xây trên một khu đất nguyên là một đám ruộng nằm
bến phải Nhà Thờ Cũ, với khuôn viên rộng thoáng, có tượng Chúa Giêsu
Cứu Thế, hai tay chỉ vào Trái Đất, bàn tay x̣e ra, rộng và to như
muốn chúc lành cả và Nhân Loại.
Giáo xứ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp gồm những giáo dân ở dọc đường
Nguyễn Khuyên và ở bên kia đường Nguyễn Huệ, nằm ở phía ruộng.
Vào những năm chiến tranh (1945 - 1954), một số giáo dân họ Hà
Thanh, Hà Úc, Quy Lai, Vĩnh Lại…bị mất an ninh, lên Huế ty nạn. Cha
Viry (vị), lúc bầy giờ làm Hiệu Trưởng Trường Thiên Hữu, đă cho một
số giáo dân ở Hà Thanh, Hà Úc, vốn là xon chiên trước đây của Ngài
làm nhà ở dọc các thành Trường Thiên Hữu, Phía đường Lư Thường Kiệt
và Nguyễn Huệ. Sau này, lúc Cha Trần Hữu Tôn làm Hiệu Trưởng (1956),
Cha lấy lại đất và số giáo dân này đă qua ở bên kia đường Nguyễn Huệ
hiện nay, một số về quê. Lúc bấy giờ vùng đất này là những đám ruộng
sâu, có hồ có nước, có Trường dạy Nữ Công của Thành Phố Huế. Họ đă
đổ đất làm nhà. Có
thể những người này là những giáo dân đầu tiên, làm thành họ Đức
Mẹ Hằng Cứu Giúp sau nay.
Được biết trước đây, vào những năm 1940 - 1960, các Cha Ḍng có
mở Quán cơm xă hội, cơm được miễn phí, người ăn chị trả tiền thức ăn.
Quán cơm đă thu hút khả đông người lao động và hoạt động được một
thời gian dài.
Vậy có thể nói giáo xứ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp được h́nh thành dần,
gồm 4 đợt: 1), Gồm những gia đ́nh giáo dân cũ cùa Cha viry. 2),
Những gia đ́nh mua lại đất Ḍng ở khu vực Vinh Sơn Anna; 3), Những
gia đ́nh đến ở vùng ruộng, bờ ao đồng An Cựu. 4), Những gia đ́nh đến
ở sau năm 1975.
Gần đây, năm 1994, Cha Bề Trên Micae Nguyễn Đinh Lành cho một số
gia đ́nh giáo dân làm nhà thuộc đất Ḍng dọc đường Nguyễn Khuyến (Quỳnh
Lưu cũ), và ở trong khuôn viên Nhà Ḍng, ở quanh Nhà Chơi Đệ Tử cũ,
trước Đệ Tử Viện.
Những giáo dân của họ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp đều là những người
thuộc họ đạo khác nhau, v́ lư do thời cuộc, sinh kế, đă đến quy tụ
và sống gần nhau làm thành họ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp.
4. CÁC SINH HOẠT NHÀ D̉NG - GIÁO XỨ.
Năm 1944 kư túc xá Nguyễn Trường Tộ [5] ra đời, do cha Charles
Bolduc làm Giám Đốc, anh Mathêô Phạm Tự, Cựu Đệ Tử, làm Giám Thị. Kư
Túc xá này nằm phía sau nhà L’Accueil. Đây là một ngồi nhà (thoạt
trông) có h́nh lục giác, như đă nói ở trên, kư túc xá Nguyễn Trường
Tộ nhằm phục vụ người lao động, cơm ăn được miễn phí. Người ăn chỉ
phải trả tiền các món ăn. Sau nầy kư túc nầy được dùng làm trạm y tế,
phát thuốc giúp người nghèo. Hiện nhà nầy được Nhà Ḍng phân cho 8
hộ gia đ́nh giáo dân ở (1993).
Như vậy, Ḍng Chúa Cứu Thế đă đi tiên phong trong việc phục vụ xă
hội mà cụ thể là những giáo ở gần và ở xung quanh Nhà Ḍng.
Cũng trong năm nầy, nhà L’Accueil trước cửa Nhà Ḍng Chúa Cứu Thế
được các Cha Ḍng thành lập. Đây là một loại nhà đặc biệt vừa để
chơi thể thao, vừa để tŕnh diễn văn nghệ. Nhà có mái cao,có tầng
ngồi từng bậc, có khoảng trống để đánh bóng rổ, bóng chuyền. Có thể
nối đây là Trung Tâm văn hóa duy nhất tại cô đô Huế lúc bấy giờ.
Nhiều buổi văn nghệ, sinh hoạt văn hóa được tổ chức ở đây. Trước đây,
các trường trung học và tiểu học công giáo ở Địa Phận Huế thường
mượn nhà L’Accueil nầy để làm văn nghệ và phát thưởng cuối năm học.
Sau nầy vào khoảng năm 1960, nhà L’Accueil được các cha dùng làm
xưởng cưa gỗ. Đến năm 1975, nhà L’Accueil vẫn c̣n được sử dụng như
nhà máy xẻ gỗ, do nhà nước quản lư. Nghe đâu, Cha Micae Nguyễn Đinh
Lành đă kư giấy hiến cho nhà nước (?), kể cả ngôi nhà bên cạnh vốn
là Nhà sách Nhà Ḍng. Nhà này có một đạo được dùng làm địa điểm bán
gạo của cơ quan lương thực.
Hiện Nhà L’Accueil và Nhà sách này được Ty thể dục thể thao Huế
dùng làm nơi thí đấu các môn thể thao, cũng như để dạy vơ thuật
(1995).
Giáo xứ và giáo dân họ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp hẳn đă hưởng và chia
sẽ những thú vui vừa tao nhă, vừa t́nh thần nầy. Nay những người lớn
tuổi vẫn c̣n nhắc nhở đến “tuồng” Thương Kho, điệu múa lọng và quạt
do các “chú” đệ tử Ḍng Chúa Cứu Thế trinh diễn với sự luyến tiếc và
thán phục. Một sinh hoạt văn hóa bên cạnh hoạt động tôn giáo, như
hai anh em song sinh, nâng đỡ và bổ túc lẫn nha. Trong một tác phẩm
bà về kịch nghệ, một tác giả đă cho biết kịch nghệ bắt nguồn từ tôn
giáo, đúng ra là công giáo.Vào thời Phục Hưng (Renaissance), các
giáo sĩ dùng tiền đường nhà thờ để diễn kịch nhằm phổ biến và dạy
giáo lư.
Có thể nói các cha Ḍng đă ư thức vấn đề nầy và đă cập nhật vào
Việt Nam ở Giáo Phận Huế. Không rơ tại sao sau nầy nhà L’Accueil đă
không c̣n được sử dụng đúng mục tiêu ban đầu của nó, trở thành cơ sở
sản xuất, kinh doanh. Lúc bấy giờ kịch, nhạc đều được biểu diễn bằng
tiếng Pháp, họa hiếm lắm mới được diễn bằng tiếng Việt. Phải chăng
đó là một trong những lư do khiến nhà L’Accueil mất dân chỗ đứng và
vị trị của nó. Nhưng đó là chuyện quá khứ, thuộc về dĩ văng.
Vào những năm 1970, Cha Phát (Ḍng Chúa Cứu Thế) cho xây dựng
Trường Tiểu học Việt Hương ở sân banh đệ tử nằm dựa lưng vào cánh
đồng An Cựu, này là
Trường Tiểu học Vĩnh Lợi. Cha con xây cất Cư xá ở phía trước Nhà
Đệ Tử, bên kia đường Nguyễn Huế. Hiện cư xá nầy được một số cán bộ
ở, có một thời được dùng làm Pḥng chống sốt rét thuộc Sở Y Tế Huế.
Các cha Ḍng Chúa Cứu Thế luôn năng động và bắt mạch xă hội, đáp
ứng nhu cầu thời đại. Cũng vào những năm trên (1970), Cha Nga (Ḍng
Chúa Cứu Thế) mở lớp dạy nghề tại nhà sách nói ở trên.
Lúc sôi nỗi khi lắng dịu, các hoạt động văn hóa, xă hội của các
cha Ḍng Chúa Cứu Thế vẫn luôn được duy tri. Chắc rằng trong quá khứ
các hoạt động nầy đă làm khởi sắc giáo xứ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp, đem
lại cho giáo dân một sức sống.
Sau năm 1975, các sinh hoạt trên không c̣n nữa. Vận hội mới, hoạt
động mới. Các Cha Ḍng lại tập chú vào đời sống thiêng liêng…trước
hết là các lớp giáo lư được mở ra cho các em từ mẫu giáo đến thanh
niên vào mỗi sáng Chúa Nhật tại nhà thờ. Đặc biệt Cha Nguyễn Hoàng
Diệp c̣n tŕnh diễn các buổi Dao ca vào các lễ Giáng Sinh, Phục Sinh,
một không khí đạo đức đang thổi qua giáo xứ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp.
Ngoài ra, các cha x̣n mở lớp giáo lư tiền hôn nhân ṿa mỗi tối thứ
sáu hằng tuần, dành cho tất cả thanh niên kể cả các họ lân cận như
Phú Cam, Nhà Chung, Phanxicô, Gia Hội, Kim Long, Băi Dâu....điều
đáng nói là lớp học tạo khung cảnh thuận lợi và môi trường gặp gỡ
lánh mạnh cho thanh niên nam nữ. Kết quả cụ thể là đă có đôi vợ
chồng thành hôn từ lớp học nầy.
Gần đây, Cha Lê Viết Phục (Trí Bưu) từ Đà Lạt về Nhà Ḍng (1994).
Cha đem theo cả tuổi trẻ, mặc dầu Cha đă hơn 60 tuổi, sự năng nổ
hoạt động để đem lại cho giáo xứ sức sống mới. Nhờ thanh niên tính,
hoạt bát, ḥa đồng, Cha Phục đă trở thành nam châm thu hút một số
giáo dân vào quỹ đạo hoạt động giáo xứ.
Đặc biệt Cha đă xin một số ân nhân nước ngoài một số tiền và đặt
làm 17 chiếc xe xích lô (50 triệu đồng) để phát cho giáo. (4-1)
Người được cấp có nhiệm vụ phải hoàn lại vốn dần dà để những người
khác cũng được trợ cấp như ḿnh. Cha c̣n sắm một Projecteur khoảng
inches và hàng tuần phục vụ phim đạo cho giáo xứ. Cha Phục c̣n mở
nhóm Thomas, kêu gọi những giáo viên, sinh viên giáo xứ tham gia vào
việc dạy các lớp bồi dưỡng, phụ đạo nhằm nâng cao tŕnh độ cho con
em trong họ đạo. Ngoài ra c̣n cấp học bổng cho những em của gia đ́nh
nghèo mà hiếu học, và từ năm 1995, mỗi ngày, các pḥng ốc của giáo
xứ tiếp đến gần 100 sinh viên, đa số không Công giáo đến học trong
yên tịnh.
(4-1) Cha Phục tổ chức lễ trao xe kèm bằng
sở hữu với lời cam kết tương trợ, người nhận xe đóng 3.000 đồng/
ngày đê Cha dùng số tiền này mua máy may cho các em nữ trong giáo xứ
5. ĐỊA PHẬN GIÁO XỨ ĐỨC MẸ HẰNG CỨU GIÚP
VÀ MỘT HỌ ĐẠO ĐẶC BIỆT.
Giáo xứ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp tập trung chủ yêú vào 2 khu vực tả,
hữu của nhà thờ, ở dọc đường Nguyến và Nguyễn Huệ, và cầu số 7 đường
Bà Triệu gần Sân Vận động Huế. Hiện có một số gia đ́nh ở rải rác
trong địa bàn rộng lớn mà các cha Ḍng Chúa Cứu Thế có nhiệm vụ coi
sóc: một gia đ́nh ở Phát Lát, một gia
đ́nh ở gần lăng Cụ Kinh tế Ngự B́nh, và 2 gia đ́nh ở Văn Dương.
Nghe nói trước đây Văn Dương có đến 11 gia đ́nh, nay chỉ c̣n số gia
đ́nh như vừa đề cấp.
Hằng tuần có thánh lễ Chúa Nhật, buổi sáng ở Cầu thứ 7, Bà Triệu,
chiều ở Văn Dương. Như vậy có thể nói giáo xứ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp
có hai họ giáo nhỏ. Họ Văn Dương là một họ đáng đề cấp v́ đây là một
họ đạo có nguồn gốc lịch sử lâu dài.
Tháng 8/1867 Đức Cha Sohier đă xin các cha cho biết các xứ đạo
trong Địa Phận; đă được biết lúc bấy giờ họ Văn Dương thuộc địa sở
An Truyền do JB Nguyễn Văn Mộ ( Nhu Lư) phụ trách.
Như vậy, giáo dân Văn Dương (5-1)
có thể biết đạo dưới thời vua Tự Đức (1847 - 1883). Đây cũng là một
giai đoạn khó khăn.
(5-1) Giáo xứ Văn Dương là quê hương của
Thanh Đoạn Trinh Hoan ,tư đạo năm 1865,của Linh mục Đoạn Trinh Khoan
,bị Văn Thân tàn sát tại nhà thờ Dương Lộc cùng với Linh mục Nguyễn
Ngọc Tuyên,Linh mục Trần Ngọc Vịnh và 65 chị MTG:Delvaux,sdd,tr.85
Đối với đạo. Các vụ bát đạo 1857, vụ Phân sáp 1862-1862. Trong
bối cảnh đó, người Văn Dương đă đón nhận Tin Mừng một cách can
đảm.Tronh thờ gian đạo bị
“phân sáp” chăc dóa dân Văn Dương cũng bị giam giữ cùng một nơi
với giáo dân An Truyền ở tại Cồn Hến (?)
Họ Văn Dương ít ra cũng biết đạo128 năm (1867-1995)
Sau bao nhiêu biến cố, chiến tranh, họ Văn Dương vẫn c̣n tồn tại.
Bà Thượng thơ Ngô Đ́nh Khả là người gốc Văn Dương cụ khả là một
tông đồ giáo dân tích cực đă cùng ĐC Caspar Lộc ,cha AllysLư Ban
Truyền giáo.Nếu nói rằng không ai nên thánh một ḿnh,th́ Bà Khả là
nửa phần người nay, đă tạo điều kiện dể cụ ông lam tông đồ, dă cung
vụ ông nên thánh với một công việc b́nh nhật .
Hàng tuần, cha sở họ Đức Mẹ Hằng Cứu Gíup về Văn Dương dâng lễ
vào chiều chúa nhật. không có nhà thờ, nhà nguyện, cha dâng lễ nơi
măi hiên nhà của môt giáo dân che rộng ra .
Họ Văn Dương thuộc xă Xuân phú, ở về phía
Đông và các thành phố Huế khoảng 8km
6. GIÁO XỨ HẰNG CỨU GIÚP VÀ KIỆU ĐỨC MẸ
.
Nói đến Ḍng Chúa Cứu Thế là nói đến ḷng sùng kính Đức Mẹ Hằng
Cứu Giúp
Trong các mục đích phụng vụ các linh hồn tất bật, các cha Ḍng
Chúa Cứu Thế thường tổ chức những tuần Đại phúc vào Mùa Chay. Nói là
Tuần Đại phúc, nhưng thực sự chỉ kéo dài 3-4 ngày, gồm giảng dạy,
cho xưng tội. Đặc biệt các cha Ḍng Chúa Cứu Thế đă du nhập mẫu
tượng Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp vào Việt Nam, việc làm Tuần Cửu nhật kính
Đức Mẹ và kiệu kính Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp vào ngày 26/6 hằng năm .
Về ḷng sùng kính Đức Mẹ. Cha Trần Hửu Thanh cho biết: “Việc sùng
kính Đức Me Hằng Cứu Giúp đă lan tràn khắp nơi và bền vững đến ngày
nay. Có thể nói được, trong mọi nhà thờ ở miền Bắc điều có ảnh và có
bàn thờ kính Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp, va giáo dân làm tuần Cửu nhật
không những hằng tuần mà dôi khi hằng ngày. Hiện nay nhiều địa phận
đă in kinh Tuần Cữu nhật trong sách Toàn niên.”
Điều nói trên đây cũng có những đúng ở miền Trung, ở Giáo phận
Huế. Bên cạnh các tượng thờ Đức Mẹ khác, gần như hầu hết mọi gia
đ́nh trong Giáo phận Huế điều có ảnh thờ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp .
Ḷng sủng kính trên có được là nhờ long hăng say và sốt sắng của
các linh mục Canada và Việt Nam, nhờ việc sủng kính Đức Mẹ Hằng Cứu
Giúp với giờ hành hương mỗi chiều thứ 7 và các cha nhiệt t́nh ngồi
ṭa ban Bí tích Ḥa Giải.
Nổi bật ḷng sùng kính nầy là kiệu Đức Hằng Cứu Giúp cuối tháng 6
hằng năm vào ngày Lễ Đức Mẹ Giúp 26/6. Giáo xư Đức Mẹ Hằng cứu giúp
đă có hân hạnh
chia sẻ vinh dự tổ chức, tham dự vào kiệu kính mẹ này. Kiệu tổ
chức vào một đến hai giờ chiều ngày Chúa Nhật, người tham dự đông
đến hơn cả vạn người, gồm đủ các họ xa gần quanh Thành Phố Huế. kiệu
xuất phát từ nhà thờ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp xuống bùng binh An Cựu,
lên cầu Trường Tiền, đi học đường Lê Lợi rồi bọc về đường Nguyễn Huệ,
trở lại nhà thớ Sân Trường Tiểu học Vĩnh Lợi tước đây là điểm tập
kết của kiệu. Đó là những năm trước 1963.
Giáo xứ họ Đức Mẹ Hằng Cứu giúp làm con cái Nhà Ḍng, hẳn được
đốt cháy ḷng mến này đối với Đức Mẹ.
Gần đây (10-1994), các Cha Ḍng Chúa Cứu Thế tổ chức Tuần Đại
Phúc tại giáo xứ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp ở Huế để mừng 70 năm thành lập
Ḍng Chúa Cứu Thế, các linh mục Ḍng Chúa Cứu Thế Canada đặt chân
lên Huế đầu tiên năm 1925, đồng thời mừng thượng thọ Cha Micae
Nguyễn Đ́nh Lành (80 tuổi) và thất tuần Cha Bề Trên Nguyễn Hoàng
Diệp, giáo xứ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp có dịp sống lại những dịp đập tôn
giáo đặc biệt, những buổi giảng, những giờ chầu, đông đúc sốt sáng.
Có những 4 cha thừa sai Ḍng Chúa Cứu Thế từ thành phố HCM trong đó
có cha Bề Trên Giám Tĩnh Cao Đỉnh Trị, ra Huế, hướng dẫn Tuần Đại
Phúc. Có thể nói đây là Tuần Đại Phúc đặc biệt, được tổ chức sau năm
1975
Giáo xứ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp ở Huế như đang gặp lại ḿnh trong
những thời gian gần đây.
Cũng v́ ḷng mến Đức Mẹ, các cha biến quần thể nhà thờ và nhà
ḍng thành nơi nghỉ chân cho khách hành hương Thánh Địa La Vang
Giáo xứ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp hiện có 150 hộ khoảng 3.000 giáo dân,
sống bằng đủ mọi ngành nghề: buôn bán dạy học, làm nón, chạy xích lô,
xe đạp thồ, ô tô…Giáo xứ Đức Mẹ hằng Cứu Giúp có một hội đồng giáo
xứ tương đối trẻ, năng động, đày sáng kiến và chiu khó hợp tác với
cha Ḍng để lo việc Chúa. Một vị trông
hội đồng đă tâm sự và xem đó như phương châm hành động: cha tạm
thời, giáo xứ vạn đại.
Cha là Linh mục Bề Trên Ḍng mà Chúa gởi đến một thời gian. Giáo
xứ là đơn vị giáo dân trong Địa Phận. như hữu thể hư nát, Cha sở sẽ
qua đi. Những giáo xứ như thức tài dân Chúa vẫn c̣n đó. Mỗi giáo xứ
là một Hội Thánh địa phương. Giáo dân cần sáp nhập vào Hội Thánh nầy.
Như cành nho với cây nho để có được sự sống. Đây là chân lư phổ quát
áp dụng cho họ giáo xứ trong đó có họ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp Huê.
Hiện tại, Giáo xứ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp Huế đang kính giữ hài cột
Thánh tử đạo Giuse Lê Đặng Thị, đặt ở sau Pḥng Thánh cùng với tượng
thờ và xương Thánh ở trong khám thờ. Khám thờ không lớn nhưng đủ vẻ
tôn nghiêm.
Đặt dưới Thánh Hiệu Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp,có Đức Mẹ Làm Bổn mạng ,
có thánh Giuse Lê Đăng Thị phù Trợ .Giáo xứ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp có
lư do dể trở thành vạn đại.
Nguồn : Lược sử các Giáo xứ
TGP Huế - Quyển 1 (2001) trang 125 ~ 136)
|