
Lược
sử Giáo xứ Cây Rỏi
Nguồn : Website GP
Quy Nhơn (31/01/2018)
I. VỊ TRÍ ĐỊA LƯ
Giáo xứ Cây Rỏi bao gồm các xă Cát Sơn, Cát Lâm, Cát Hanh và Cát
Hiệp, huyện Phù Cát, tỉnh B́nh Định.
Địa bàn mục vụ giáo xứ Cây Rỏi gồm các giáo họ: Cây Rỏi, Tùng
Chánh, Hiệp Long, An Điềm và Tân Hóa.
Trung tâm sinh hoạt của giáo xứ là nhà thờ Cây Rỏi tại thôn Đại
Khoang, xă Cát Lâm.


II. ĐÔI D̉NG LỊCH SỬ
Trong báo cáo của Thánh Giám mục Stêphanô Thể năm 1850 không thấy
có tên Cây Rỏi. Tuy nhiên, các tài liệu đă ghi nhận rằng trong cuộc
tàn sát của Văn Thân năm 1885, có hàng trăm tín hữu, ở Cây Rỏi hoặc
ở những họ đạo lân cận, đă chạy trốn lên núi sau khi gặp nhau tại
Truông Dốc, nhưng sau đó phần lớn đă bị bắt lại đưa về Cây Rỏi và bị
tàn sát cách dă man.[1]
Trong báo cáo của Đức Cha Van Camelbeke Hân năm 1893 có ghi: “Cha
Hamon cho tôi biết mới gần đây một cộng đoàn nhỏ được thành lập ở
chân dăy núi Cây Rỏi. Cha hy vọng ở đây c̣n thu hút được nhiều gia
đ́nh ṭng giáo”. [2] Có lẽ đó là cộng đoàn được thành lập từ những
tín hữu c̣n sống sót sau cơn bách hại và đă trở về, trong thời cha
Hamon Lựu, cha sở tiên khởi của Truông Dốc (1882-1908).
Tiểu sử của cha Gioan Baotixita Amand Jurbert (MEP) cho biết cha
rời Pháp ngày 26.4.1893 đến Địa phận Đông Đàng Trong, làm việc tại
Phương Phi và Cây Rỏi thuộc vùng B́nh Định 2 năm. Năm 1895 cha làm
việc ở vùng truyền giáo Kontum và qua đời tại vùng đất nầy ngày
05.8.1898.
Nguyên nhà thờ Cây Rỏi và cộng đoàn giáo dân được cha Hamon Lựu
thành lập tại chân núi Cây Rỏi. Vị trí ban đầu nầy nằm sâu trong núi,
tục danh ngày nay gọi là Cây Rỏi Thượng. Khí hậu và nguồn nước ở Cây
Rỏi Thượng không được tốt. Do đó, sau khi thành lập cộng đoàn một
thời gian, cha Hamon Lựu cho dời nhà thờ và cộng đoàn giáo dân về vị
trí hiện nay .
Khi mới thành lập, Cây Rỏi là một giáo họ thuộc giáo xứ Truông
Dốc (Nhà Đá) thường được các cha phó Truông Dốc đến ở và chăm sóc
mục vụ :
- Cha Phêrô Qua (1908-1909).
- Cha Stêphanô Cao Tấn Truyện (1933-1936).
- Cha Antôn Hoàng Liên Mầu (1936-1938).
- Cha Đôminicô Châu Phận (1942-1946).
- Cha Phêrô Lê Đức Châu (1946-1947).
- Từ năm 1947-1954, các giáo họ: Cây Rỏi, Hội Sơn, Tùng Chánh, An
Điềm, Hiệp Luôn, Vĩnh Ân và Tân Hóa được tách khỏi giáo xứ Truông
Dốc lập thành giáo họ biệt lập do Cha Anrê Nguyễn Văn Tường đảm
nhiệm (1947-1950).
- Sau khi cha Anrê Tường được bổ nhiệm về Ngọc Thạnh, không có
linh mục đến Cây Rỏi thay cha Tường. Năm 1954, Cây Rỏi trở lại sinh
hoạt với giáo xứ Truông Dốc. Trong thời gian nầy có các cha đến ở
tại Cây Rỏi :
- Cha Giuse Nguyễn Tư (1957-1961).
- Cha Gioakim Phan Công Sử (1963 – 1965).
- Từ năm 1965 –1975 toàn bộ giáo dân di cư vào Qui Nhơn, một số
đông đến định cư tại giáo xứ Xuân Quang. Giáo họ Cây Rỏi hoàn toàn
bỏ trống, hoang phế.
Từ lúc giáo họ được thành lập cho đến năm 1965, ngoài các cha phó
Truông Dốc thường xuyên ở tại cây Rỏi và thời gian biệt lập, Cây Rỏi
được các cha sở Truông Dốc chăm sóc mục vụ.
Cuối năm 1975, sau khi ḥa b́nh văn hồi, đa số giáo dân đă hồi cư
về Cây Rỏi.
Từ năm 1975, Cây Rỏi là một giáo họ thuộc giáo xứ Phù Cát, được
cha sở Phù Cát, cha Phêrô Nguyễn Công Sanh, chăm sóc mục vụ.
Trong thời gian chiến tranh, các cơ sở vật chất của giáo họ bị
sụp đổ, hư nát, chỉ c̣n lại hang đá Đức Mẹ Lộ Đức. Khi ḥa b́nh văn
hồi, giáo dân trở về Cây Rỏi, hằng đêm dù trăng thanh hay mưa gió,
vẫn có những người con của Mẹ trung thành đến với Mẹ tại hang đá nầy
để tâm sự, nài nĩ, kêu cầu Mẹ. Những ngày Chúa Nhật hoặc để lănh
nhận các bí tích, giáo dân Cây Rỏi phải vượt qua hơn 13 km để về nhà
thờ Phù Cát. Phương tiện thô sơ có, đi bộ có, lén lút có, công khai
có, gạo mắm, muối đậu, lá giang mang theo có, miễn sao để đến được
nhà thờ Phù Cát. Hai mươi lăm năm ṛng ră đức tin được biểu tỏ như
thế.
Ngày 10.7.2001, cha Phêrô Nguyễn Công Sanh tổ chức Thánh lễ đặt
viên đá đầu tiên xây dựng nhà thờ. Nhà thờ và hang đá Đức Mẹ được
khánh thành ngày 31.05.2004.
Ngày 01.5.2003 thầy Gioakim Nguyễn Đức Quang, giúp xứ Phù Cát,
thụ phong linh mục; sau đó cha Quang được bổ nhiệm làm phó xứ Phù
Cát, thường xuyên ở tại Cây Rỏi.
Ngày 18.6.2005, cha Gioakim Nguyễn Đức Quang được bổ nhiệm làm
phó xứ Phù Cát, đặc trách giáo họ Cây Rỏi.
Thành lập giáo xứ
Ngày 22.09.2009, Đức Giám mục giáo phận Qui Nhơn quyết định thành
lập giáo xứ Cây Rỏi.
Các cha sở giáo xứ Cây Rỏi:
1. Cha Gioakim Nguyễn Đức Quang (22.9.2009 - 07.8.2014)
Cha Quang là người trực tiếp giúp cha Sanh trong việc xây dựng
nhà thờ Cây Rỏi và nhà xứ. Cha Quang tiếp tục xây dựng những hạng
mục: Nhà giáo lư và vườn tượng, chỉnh trang khuôn viên nhà thờ.
2. Cha Antôn Pađôva Trần Liên Sơn (07.8.2014 -…)
Ngày 07.8.2014, cha Antôn Pađôva được bổ nhiệm làm cha sở Cây Rỏi.
Ngày 24.04.2015, cha Phêrô Trần Quốc Cường được bổ nhiệm làm phó
xứ Cây Rỏi. Ngày 20.10.2017, cha Cường được bổ nhiệm làm phó xứ Gia
Chiểu.
Ngày 09.11.2017, một phần giáo họ Tân Hóa gồm địa bàn các thôn
Vĩnh Kiên, Khánh Lộc, Vĩnh Trường, Mỹ Hóa, Ḥa Hội của xă Cát Hanh,
được tách khỏi giáo họ Tân Hóa để nhập vào giáo họ biệt lập Ḥa Mục.
III. HIỆN T̀NH GIÁO XỨ CÂY RỎI (cuối năm
2017):

IV. LINH MỤC, TU SĨ, CHỦNG SINH XUẤT
THÂN TỪ GIÁO XỨ
1. Cha Phêrô Nguyễn Hữu Sanh, sinh 03.10.1920, ? 28.05.2001.
2. Cha Gioakim Huỳnh Công Tân.
3. Nữ tu Têrêxa Nguyễn Thị Khánh, Ḍng Mến Thánh Giá Qui Nhơn.
4. Nữ tu Macta Huỳnh Thị Huệ, Ḍng Mến Thánh Giá Qui Nhơn.
5. Nữ tu Macta Trần Thị Sen, Ḍng Mến Thánh Giá Qui Nhơn.
6. Thầy Phêrô Kiều Hùng Thịnh, đại chủng sinh.
7. Thầy Giuse Huỳnh Văn Huề, đại chủng sinh.
8. Thầy Phanxicô Xaviê Trần Đ́nh Trọng, đại chủng sinh.
9. Thầy Gioakim Huỳnh Công Hân, đại chủng sinh.
[1] Xem MISSION DE QUINHON, Compte-rendu et Etat de la Mission,
de Septembre 1940 à Septembre 1941, Imprimerie de Quinhon, Quinhon -
(Annam) 1941, tr. 33.
[2] AMEP, Rapport annuel de Cochinchine Orientale 1893.
Tác giả bài viết: Ban biên tập lịch sử giáo phận ( 31/1/2018)
Nguồn : Website GP
Quy Nhơn
Xem thêm : [
VÀI NÉT LƯỢC SỬ VỀ GIÁO XỨ
CÂY RỎI ]
Nguồn : Linh mục Chánh xứ Antôn Trần Liên Sơn
(11/8/2016)
Chi tiết bổ sung xin gởi về
giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com

|