Giáo phận Quy Nhơn

Nhà thờ Giáo xứ Qui Hiệp

 

Lược sử Giáo xứ Quy Hiệp I. VỊ TRÍ: Giáo xứ Qui Hiệp bao gồm phần đất phường Nguyễn Văn Cừ và phần phía Tây phường Ngô Mây và của thành phố Qui Nhơn; giáp ranh các giáo xứ Hòa Ninh, Ghềnh Ráng, Xuân Quang, Đồng Tiến; Nhà thờ Qui Hiệp tọa lạc tại 142 đường Ngô Mây, cách Tòa Giám Mục Qui Nhơn trên 3 km. II. ĐÔI DÒNG LỊCH SỬ: Vùng Qui Hiệp và Đồng Tiến ngày nay, trước kia gọi là Khu Sáu. Đầu thập niên sáu mươi, chính quyền muốn mở rộng sân bay Qui Nhơn đã đưa một số gia đình thuộc họ Qui Hải cũ đến ở dọc đường Nguyễn Thái Học. Cha Phêrô Nguyễn Đình Tịch, Tổng đại diện kiêm cha sở Chánh Tòa, đã làm cho giáo dân ở đây một nhà nguyện nhỏ trong khuôn viên nhà thờ Qui Hiệp ngày nay, người ta quen gọi là nhà thờ Khu Sáu, nhưng đối với giáo phận thì gọi là nhà thờ Qui Hải. Cha Luy Cao Đức Thuận, cha phó Chánh Tòa, được ủy quyền coi sóc giáo dân nhà thờ Khu Sáu nầy. Khoảng những năm 1962 –1963 vào các ngày Chúa Nhật cũng như ngày thường có các Nữ tu Dòng Mến Thánh Giá Qui Nhơn phụ trách trường Đồng Tiến lên nhà thờ Khu Sáu dự thánh lễ do cha Luy Cao Đức Thuận cử hành. Những năm 1964 –1965 nhiều vùng quê mất an ninh, giáo dân các xứ đạo kéo nhau về Qui Nhơn tạm trú ở nhiều địa điểm khác nhau trong thị xã. Riêng vùng Khu Sáu là nơi tá túc của một số giáo dân thuộc các giáo xứ : Gia Hựu, Hội Đức, Bồng Sơn, Đồng Quả, Đồng Dài, Gia Chiểu, Đại Bình, Nước Nhỉ, Nhà Đá, Đại An, Kim Châu, Trường Cửu, Sông Cạn, Gò Thị, Nam Bình, Lạc Điền, Xóm Chuối (Hòa Bình), Tân Dinh, Tân Quán... nhưng đông nhất là giáo dân Gia Hựu. Số giáo dân Khu Sáu lúc bấy giờ trên bảy ngàn người. Cha Giuse Nguyễn Sồ, Giám đốc Caritas giáo phận, đã dựng tại Khu Sáu một nhà thờ khác, sườn tiền chế, vách “tableaux”, lợp tôles trên diện tích dài 30m x rộng 8m, mặt tiền cao 8m. Trên giấy tờ gọi tên là nhà thờ Qui Hải, nhưng dân chúng vẫn quen gọi là Nhà thờ Khu Sáu. Ngày 20 tháng 11 năm 1966, cha Gioakim Nguyễn Du đang dạy ở Tiểu chủng viện Qui Nhơn, được bổ nhiệm làm mục vụ tại nhà thờ Qui Hải nầy. Trong thời gian đó, các Sư Huynh Lasan mở trường dạy tại Đại Chủng Viện Qui Nhơn[1] lấy tên là trường trung học La San – Bình Lợi, sau nầy là Trung học Vi Nhân. Trong vùng nầy cũng có giáo dân tị nạn chiến tranh, giáo dân tị nạn thường đến nhà nguyện của trường tham dự kinh lễ chung với các Sư huynh, nên trong thời gian đầu được gọi là Họ đạo La San. Theo văn thư của Tòa Giám Mục đề ngày 27.07.1967, cha Phêrô Nguyễn Hữu Sanh được cử làm tuyên úy cho các Sư Huynh La san đồng thời coi sóc giáo dân tị nạn tại đây. Cũng bằng Văn thư này, Tòa Giám Mục thành lập bốn giáo xứ trong thành phố Qui Nhơn: Hòa Ninh, Qui Hải (Khu Sáu), Lasan, Đồng Tiến. [2] Cha Sanh và cha Du thỏa thuận đặt tên lại cho hai giáo xứ do các ngài phụ trách như sau: giáo xứ La san lấy lại tên Qui Hải và Qui Hiệp là tên mới của giáo xứ Qui Hải cũ (Khu Sáu). Đức cha Đôminicô Hoàng Văn Đoàn chấp thuận tên gọi hai giáo xứ mới với văn thư đề ngày 01.06.1968. Như vậy, Qui Hiệp đã chính thức được thành lập giáo xứ kể từ năm 1967. Theo lịch Địa phận năm 1970, Qui Hiệp có 3.746 giáo dân, Hòa Ninh: 1.919, Qui Hải: 867, Đồng tiến: 1735. Năm 1972, mùa hè đỏ lửa, một số giáo dân Qui Hiệp di tản và định cư tại các nơi như: Nha Trang, Cam Ranh, Xuân Lộc, Sài Gòn... Năm 1973, một cơn hỏa hoạn đã thiêu rụi 480 nóc nhà, thuộc dãy trại phía Nam nhà thờ Qui Hiệp, gây tổn thất rất nặng nề. Đầu năm 1975 lịch Địa phận ghi Qui Hiệp còn 2.478 giáo dân. Trong chiến cuộc đầu năm 1975, hầu hết giáo dân đã di tản và đa số không về lại Qui Hiệp. Năm 1976 Qui Hiệp còn khoảng 550 người. Năm 1979, nhà nước mượn Đại Chủng Viện Qui Nhơn, giáo dân Qui Hải không còn nơi sinh hoạt tôn giáo, nên đã được sáp nhập vào Qui Hiệp cho đến nay. Ngày 06.06.1983, cha Du bị bắt giam cho đến 19.12.1984, mãn hạn giam, cha Du trở về Qui Hiệp sống như một linh mục hưu từ 1984 –1993. Ngày 12. 02. 1993, cha Du đã qua đời tại bệnh viện Qui Nhơn. Trong Thánh Lễ an táng có nhiều linh mục đồng tế với Đức cha Phaolô Huỳnh Đông Các vào ngày 13. 02. 1993 và chôn cất tại nghĩa trang Qui Nhơn. Nay đã cải táng về nghĩa trang các linh mục tại Làng Sông. III. CÁC CHA SỞ QUI HIỆP: 1) Cha Gioakim Nguyễn Du (1967 – 1983) Công việc mục vụ của cha Du tại Qui Hiệp rất nặng, ngoài việc lo mục vụ cho trên 7.000 giáo dân lúc ban đầu, cha đảm nhận chức vụ Tổng Thư Ký Ủy Ban Giáo lý Giáo Phận. Tuy thế, cha còn quan tâm đến công tác xã hội: xây trường tiểu học, mở trạm y tế... cha luôn nuôi ý định đưa giáo dân Gia Hựu về xây dựng lại quê hương, nhưng công việc đáng quí nhất của cha là vun trồng ơn gọi. Khi còn ở Gia Hựu, cha đã cho rất nhiều trẻ nam và nữ vào chủng viện, tu viện. Vì thế giáo xứ gốc Gia Hựu hiện có rất nhiều linh mục và nữ tu. 2) Cha Phêrô Huỳnh Kim Lăng (1989 – 1993) Trong thời gian cha Du bị bắt, Qui Hiệp hầu như không có thánh lễ, kể cả Chúa Nhật. Khoảng cuối năm 1987, cha Phêrô Huỳnh Kim Lăng, cha sở Đồng Tiến đến dâng lễ Chúa Nhật mỗi tháng một lần. Năm 1989, Đức cha Phaolô Huỳnh Đông Các bổ nhiệm cha Lăng, cha sở Đồng Tiến kiêm nhiệm Qui Hiệp, nhưng cha vẫn ở tại Đồng Tiến. Mãi đến 1990, Qui Hiệp mới có lễ Chúa Nhật hằng tuần và mỗi chiều thứ năm. Từ 1991, cha Lăng còn đến làm lễ Hôn phối, An táng và mỗi khi có nhu cầu cần thiết. Từ 29.09.1991, có 02 Nữ tu Dòng Mến Thánh Giá đến giúp mục vụ vào ngày Chúa Nhật cho đến nay. 3) Cha Anrê Hoàng Minh Tâm (1993 – 1997) Ngày 25. 04. 1993, Đức cha bổ nhiệm cha Anrê Hoàng Minh Tâm, cha sở Hòa Ninh, kiêm nhiệm Qui Hiệp, thay cha Phêrô Huỳnh Kim Lăng nghỉ hưu. Trong suốt thời gian kiêm nhiệm Qui Hiệp, cha Tâm vẫn ở tại Hòa Ninh, nhưng thường xuyên có mặt tại Qui Hiệp: Dâng lễ Chúa Nhật hằng tuần; lễ ngày thường, lúc đầu 3 ngày trong tuần, sau suốt tuần. Ngoài việc tận tâm lo mục vụ cho khoảng 900 giáo dân, cha Tâm còn lo việc kiến thiết nhà thờ đang xuống cấp trầm trọng. Ngày 10.8.1993, cha làm đơn xin tái thiết; Ngày 30.09. 1995, Sở Xây Dựng cấp giấy phép; Ngày 23.04.1996, Lễ đặt viên đá đầu tiên; Ngày 02.05. 1996, đào móng và khởi công xây dựng. Vì nhu cầu mục vụ, cha Hoàng Minh Tâm được bổ nhiệm làm cha sở giáo xứ Kiên Ngãi (Mỹ Thạch). Trước khi thuyên chuyển đến nhiệm sở mới vào ngày 12. 01.1997, cha Tâm đã đặt nền móng vững chắc cho nhà thờ mới Qui Hiệp với mặt bằng dài 36m x rộng 18m... 4) Cha Têphanô Dương Thành Thăm (1997 – 2001) Sáng ngày 14.01.1997 cha Phêrô Nguyễn Soạn, Tổng Đại Diện giáo phận Qui Nhơn, thay mặt Đức cha Phaolô Huỳnh Đông Các (đang ở nước ngoài) chủ trì lễ bàn giao tại Hòa Ninh giữa hai cha Hoàng Minh Tâm và Dương Thành Thăm. Nhưng đến ngày 24.01.1997 cha Thăm mới về ở luôn tại Hòa Ninh. Từ đó, hằng ngày có thánh lễ chiều tại nhà thờ Qui Hiệp. Ngày Chúa Nhật lúc đầu chỉ có một thánh lễ sáng, về sau thêm một thánh lễ chiều, ưu tiên cho trẻ em sau lễ học giáo lý. Nhờ ơn Chúa, nhờ ơn hai Đức Giám mục Phaolô và Phêrô, và nhờ lòng hảo tâm của quí ân nhân xa gần, cùng với sự cộng tác tích cực của giáo dân trong giáo xứ, nhà thờ mới Qui Hiệp được tiếp tục xây dựng từng giai đoạn. 5) Cha Giacôbê Đặng Công Anh (2001 – 2012) Bằng Văn thư bổ nhiệm ký ngày 15.10.2001 Đức cha Phêrô Nguyễn Soạn bổ nhiệm cha Giacôbê Đặng Công Anh đang làm cha sở Kim Châu về làm cha sở Qui Hiệp. Ngày 04. 11.2001 thánh lễ bàn giao giữa hai cha sở tân-cựu được cử hành dưới sự chủ trì của cha Anrê Huỳnh Thanh Khương, Tổng Đại Diện giáo phận Qui Nhơn, thay mặt Đức Giám mục giáo phận đang còn ở nước ngoài. Cha Đặng Công Anh về nhận xứ Qui Hiệp trong hoàn cảnh như sau: nhà thờ còn dang dở, nhà xứ thì chưa có, bờ thành mặt tiền và cổng ngõ chưa thể xây dựng được vì chưa có điều kiện giải tỏa các hộ gia đình ở trong khuôn viên nhà thờ .[3] Khi về nhận nhiệm sở Qui Hiệp, cha Giacôbê phải tạm ở phòng thánh vì nhà xứ cũ phải nhường nền đất cho nhà thờ mới. Ở và sinh hoạt nơi phòng thánh không thể là phương án lâu dài, chính vì thế mà sau một thời gian làm cha sở Qui Hiệp, ngày 10.8.2002, cha Giacôbê đã làm đơn xin xây dựng nhà xứ và đã được cấp giấy phép xây dựng ngày 19.11.2002. Ngày 19.2.2003 cha Giacôbê đã khởi công xây dựng nhà xứ qui Hiệp, sau hơn 9 tháng thi công, nhà xứ tạm hoàn chỉnh để có thể đưa vào sử dụng vào dịp mừng Chúa Giáng Sinh năm 2003. Đầu năm 2005, nhà sinh hoạt của giáo xứ được khởi công và hoàn thành với diện tích 7m x 10m, một trệt và một lầu. Tường rào, cổng ngõ cũng được hoàn thành. Ngày 15.8.2010, cha Giacôbê tổ chức Thánh lễ Tạ ơn các công trình cơ sở vật chất của giáo xứ đã được hoàn thành. 6) Cha Phaolô Trịnh Duy Ri (2012 - ...) Ngày 18.5.2012, cha Phaolô Trịnh Duy Ri được bổ nhiệm làm cha sở Qui Hiệp. Đức cha Phêrô Nguyễn Soạn chủ sự thánh lễ nhậm chức. Theo sự quan phòng kỳ diệu của Chúa, cha Phaolô, một thời là giáo dân của giáo xứ Qui Hiệp. Bắt đầu nhiệm vụ mục tử tại Qui Hiệp, cha Phaolô quan tâm đến đời sống đạo của giáo dân, tổ chức các lớp giáo lý, các buổi sinh hoạt và nhất là việc cử hành phụng vụ trang nghiêm sốt sắng, qui tụ nhiều người đến tham dự, ngay cả những ngày thường trong tuần. Đồng thời, thừa hưởng công trình của các cha tiền nhiệm, cha Phaolô đã tiếp tục tu sửa nhà thờ, nhà xứ, nhà sinh hoạt giáo xứ và quang cảnh tổng quan của nhà thờ. Về nhà thờ cha đã tu chỉnh lại phòng thánh, trang bị thêm ghế bàn, kiện toàn hệ thống điện, hệ thống âm thanh và ánh sáng trong ngoài, đặt máy chiếu, đèn chùm, hệ thống quạt và điều hòa, hệ thống giảm nóng giảm ồn, tạo điều kiện thuận lợi cho giáo dân trong việc cử hành phụng vụ... Nhà sinh hoạt giáo xứ cũng được tu sửa, xây thêm mặt tiền chống nắng và các công trình phụ, trang bị phương tiện hữu dụng để có nơi chỗ thích hợp cho các sinh hoạt giáo lý và các khóa học hay hội họp khác trong giáo xứ. Giáo xứ cũng đã được trang bị hệ thống nước sạch và hệ thống phun sương, tạo điều kiện bảo vệ sức khỏe cho mọi người. Riêng nhà xứ cũng đã được cải thiện để thích họp cho việc tiếp khách, hội họp và đáp ứng cho những nhu cầu thiết thực của giáo xứ... Ngoài ra, nhà thờ, nhà sinh hoạt và nhà xứ đã được lắp đặt hệ thống camera giám sát, giúp bảo vệ an ninh và xe cho anh chị em giáo dân được an tâm thờ phượng và tham dự các sinh hoạt khác của giáo xứ. IV. HIỆN TÌNH GIÁO XỨ (Cuối năm 2016) [1] Cơ sở nầy dược Đức Cha Tardieu cho xây dựng năm 1930. Hiện nay nhà nước quản lý, làm trường Đại học, toạ lạc trên đường An Dương Vương. [2] Thông tin địa phận số 53/1967, trang 24 [3] Các hộ dân này ở trong trường học trước kia thuộc nhà thờ, sau năm 1975 nhà nước mượn rồi cho một số hộ gia đình thuê ở và buôn bán nhỏ. Các hộ nầy đã được nhà nước cấp đất và trả lại mặt bằng cho giáo xứ vào đầu năm 2006. Tác giả bài viết: Ban biên soạn lịch sử giáo phận Nguồn : Website GP Quy Nhơn  ( 11/12/2017 )   Chi tiết bổ sung xin gởi về giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com

Hình ảnh nhà thờ Giáo xứ Quy Hiệp

Hình ảnh cha Phaolô Trịnh Duy Ri nhậm chức chánh xứ Qui Hiệp (18/5/2012)

Nguồn : http://www.ghphuyen.com/

Hình ảnh bổ sung xin gởi về
giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com 

[Trở về đầu trang ]