|
Lược sử Giáo
xứ Đa Lộc
Nguồn : Trang Web Giáo hạt Phú Yên
I. VỊ TRÍ ĐỊA LƯ
Phần đất giáo xứ Đa Lộc bao gồm xă Đa Lộc và xă Xuân Lănh, huyện
Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên. Trung tâm sinh hoạt tôn giáo của giáo xứ là
nhà thờ Đa Lộc tại thôn 5, xă Đa Lộc, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên.
II. ĐÔI D̉NG LƯỢC SỬ
1. Cộng đoàn đầu tiên:
Đa Lộc, một nơi mà từ thập niên 50-60 thế kỷ 18 đă từng ghi dấu
một cộng đoàn nhỏ giáo dân như lời tường thuật của Đức cha Edmond
Bennetat, Giám mục phó Đàng Trong (1748-1758) về việc bốn thừa sai
Ḍng Phanxicô bị bắt :“ Tỉnh (Qui Nhơn) này là tỉnh rộng hơn tỉnh
tôi vừa đi qua. Đường từ Bắc xuống Nam đi bộ mất hơn bốn ngày. Ở vài
nơi chiều Đông sang Tây có thể đi đến hai ngày. Ở đây không có quan
cai trị thường xuyên. Ở tỉnh nầy có 20 nhà thờ, có nhà thờ lớn, có
nhà thờ nhỏ. Lúc đến một họ đạo nhỏ gọi là Deatlaoc, họ đạo địa đầu
tỉnh nầy về phía Nam, tôi yêu cầu lính cho tôi vào nhà một thầy
giảng, hầy nầy đă đợi chúng tôi mấy ngày nay và đă chuẩn bị đủ để
đón tiếp chúng tôi…”
2. Cộng đoàn mới thời cha Phêrô Bùi Huy Bích, cha sở Đồng Tre :
Đa Lộc, một vùng rừng núi của huyện Đồng Xuân, nơi người Bana
sinh sống từ lâu đời bên cạnh những con suối nhỏ của Ḥn Đát. Một số
ít cư dân người kinh cũng quần tụ sinh sống ở đây.
“Tiếng đồn Đa Lộc cam ngon
Muốn ăn cam Đa Lộc, sợ đi ṃn gót chân”
Quả vậy, để đến Đa Lộc ngày nay có ba lối đường, lối đường nào
cũng có gập ghềnh, có đèo dốc, có bụi mờ. Lối đường từ ngă ba Diêu
Tŕ theo đường ĐT 641 đi Vân Canh. Lối đường ĐT 644 từ thị trấn Sông
Cầu đi Đa Lộc. Lối đường từ thị trấn Chí Thạnh theo đường ĐT 641 đi
Mục Thịnh. Theo con đường ĐT 641 từ Chí Thạnh đến chợ Xuân Lănh đi
về hướng Đông Bắc khoảng 7 km là trung tâm xă Đa Lộc. Trên con đường
nầy, ngày mồng 08 tết Nguyên Đán năm Kỷ Mùi 1979, từng đoàn xe tải
lắc lư qua suối, qua ổ gà, ổ voi trên con đường vừa mới được ủi tạm
để đưa các gia đ́nh từ Cam Ranh đến Đa Lộc lập vùng kinh tế mới theo
quyết định số 74/CP ngày 02-3-1979 của Hội Đồng Chính Phủ.
Trong số gia đ́nh đi kinh tế mới Đa Lộc có rất nhiều gia đ́nh
công giáo. Số giáo dân lúc mới đến Đa Lộc gần 800 người, được phân
chia định cư từ thôn 2 đến thôn 6, trong đó thôn 2 và thôn 5 có số
giáo dân nhiều nhất, thôn 6 hẻo lánh nhất. Lúc bấy giờ vùng kinh tế
mới Đa Lộc được chia làm 06 thôn, thôn 1 là cư dân người Bana, thôn
3 cư dân địa phương, mỗi thôn cách nhau một con suối, ngày nay đă có
cầu bắc qua những con suối nầy.
Khi mới đến Đa Lộc, mỗi gia đ́nh được chỉ định một gốc cây hay
một đám tranh săng vừa mới nhú trên sườn đồi. Mái nhà mỗi gia đ́nh
là những tấm tole, tấm bạt tạm bợ che mưa nắng do mỗi gia đ́nh mang
theo. Ban đêm những tiếng khóc ré của trẻ con lấn át tiếng côn trùng.
Đâu đó tiếng gọi bà con đến cấp cứu người thân bị cơn sốt rét rừng
hành hạ. Cuộc sống ban đầu ấy đă làm cho nhiều người hoảng sợ, t́m
cách trốn thoát khỏi vùng kinh tế mới nầy. Số giáo dân c̣n lại từng
bước khắc phục gian khó, ổn định cuộc sống.
Những giờ kinh đêm âm thầm từng gia đ́nh rồi dần dần h́nh thành
những ‘xóm đạo’ ở thôn 2, thôn 4, thôn 5, thôn 6, nương tựa nhau,
cầu nguyện chung với nhau. Để được lănh nhận các bí tích, ít là mỗi
năm một lần, phải ṃn gót chân đến ga xe lửa Phước Lănh về Qui Nhơn
hay Cam Ranh. Cha mẹ hoặc anh chị lớn trong gia đ́nh là những giáo
lư viên dạy cho con em của ḿnh biết làm dấu thánh giá, biết có Chúa
ở khắp mọi nơi, biết đọc kinh cầu nguyện, biết chào thưa lễ phép.
Các em nhỏ vừa mới lớn chưa một lần tham dự thánh lễ với cộng đoàn
nhưng cũng biết thưa đáp phần giáo dân trong thánh lễ nhờ ngày Chúa
Nhật cả gia đ́nh sum họp tham dự thánh lễ qua đài phát thanh Veritas.
Trước nhu cầu tôn giáo của giáo dân quá khẩn thiết nhưng hoàn
cảnh quá khó khăn, cha Phêrô Bùi Huy Bích, cha sở Đồng Tre, ở tại
Suối Ré, t́m mọi cách để thăm viếng và ban các bí tích cho giáo dân
như một nguồn năng lực có khả năng vượt qua gian khó. Cha Bích đến
Đa Lộc bằng nhiều h́nh thức, có khi làm người mua ḅ, có khi đi đổi
chó săn, có khi đi t́m bắt ong mật. Qua nhiều lần tiếp cận, cha Bích
cử hành thánh lễ kín đáo tại một nhà giáo dân ở thôn 6, tổ chức từng
nhóm nhỏ dạy giáo lư xưng tội rước lễ lần đầu và giáo lư thêm sức.
3. Thời cha Giuse Trương Đ́nh Hiền, cha sở Đồng Tre (1992-2002) :
Đầu tháng 3 năm 1992, Đức cha Phaolô Huỳnh Đông Các bổ nhiệm cha
Phêrô Bùi Huy Bích làm cha sở Mằng Lăng, cha Giuse Trương Đ́nh Hiền
làm cha sở Đồng Tre.
Từ khi c̣n là Đại chủng sinh ở Mằng Lăng, cha Hiền đă thâm cảm
hoàn cảnh giáo dân Đa Lộc, do đó những ưu tư mục vụ dành cho cộng
đoàn giáo dân Đa Lộc là tầm ngắm đầu tiên trong kế hoạch mục vụ của
cha khi làm cha sở Đồng Tre.
Cha Giuse Trương Đ́nh Hiền năng lui tới Đa Lộc, tiếp cận, thăm
viếng, qui tụ một số giáo dân thiện chí, kiên tŕ xuôi ngược xin
được giấy phép làm nhà thờ tại Đa Lộc. Sau thời gian chuẩn bị, ngày
17 tháng 2 năm 1993, cha Hiền khởi công làm nhà thờ tại vị trí hiện
nay. Hơn một tháng miệt mài công sức đêm ngày, ngày 29 tháng 3 năm
1993 nhà thờ mới với diện tích ( 9m X 16,5m ) đă nên h́nh nên dạng
với cột kèo, đ̣n tay, rui mè, bằng các loại cây rừng Đa Lộc tươi rói.
Ngày 27-05-1993, giáo dân Đa Lộc đă rộn mừng đón tiếp vị mục tử
của ḿnh, Đức cha Phaolô Huỳnh Đông Các về khánh thành nhà thờ và
ban phép Thêm sức cho trên 100 thiếu nhi và người lớn của giáo xứ
Đồng Tre tại nhà thờ Đa Lộc. Cha Giuse Trương Đ́nh Hiền đă chọn
Thánh Giuse làm bổn mạng của giáo họ Đa Lộc.
Nhà thờ được h́nh thành, thánh lễ được cử hành hằng tuần, các
sinh hoạt ca đoàn, giáo lư, gia trưởng, gia mẫu dần dần được đi vào
nề nếp, một cuộc ‘sống đạo’ mới thay cho những ngày tháng sống đạo
âm thầm. Ơn gọi tu tŕ được cha Hiền gieo trồng và cổ vơ mà ngày nay
đă đơm hoa kết trái :
. Linh mục Phêrô Nguyễn Xuân Bá, Linh mục giáo phận Qui Nhơn.
. Nữ tu Maria Phan Thị Tuyết Nhung, Ḍng Mến Thánh Giá Qui Nhơn.
. Nữ tu Madalena Trần Thị Ánh Hồng, Ḍng Mến Thánh Giá Qui Nhơn.
. Nữ tu Anna Nguyễn Thị Ái Vy, Ḍng Mến Thánh Giá Qui Nhơn.
. Nữ tu Maria-Anrê Phú Yên Trần Thị Kim Phượng, Ḍng Kín Nha
Trang.
. Thầy Phêrô Lê Hoàng Vinh, Đại chủng sinh giáo phận Qui Nhơn.
4. Thời cha Antôn Nguyễn Huy Điệp, cha sở Đồng Tre (2002-2009) :
Ngày 14-4-2002, Đức cha Phêrô Nguyễn Soạn, Giám mục giáo phận Qui
Nhơn bổ nhiệm cha Giuse Trương Đ́nh Hiền làm cha sở Tuy Ḥa, cha
Antôn Nguyễn Huy Điệp làm cha sở Đồng Tre.
Tiếp nối kế hoạch mục vụ của cha sở tiền nhiệm, cha Antôn Nguyễn
Huy Điệp đă khởi công xây lại nhà thờ mới khang trang, kiên cố thay
cho nhà thờ cũ đă xiêu v́ tính tạm thời khi làm nhà thờ nầy năm
1993.
Ngày 24-8-2002, Đức cha Phêrô Nguyễn Soạn đă đặt viên đá đầu tiên
cho nhà thờ mới. Những thiên đá chẻ theo qui cách mà cha Giuse
Trương Đ́nh Hiền đă chuẩn bị từ trước được cha Antôn Nguyễn Huy Điệp
đặt vào nền móng. Trong ơn Chúa, sự năng động giao tế của cha Antôn,
sự quảng đại của các ân nhân và sự nhiệt t́nh của bà con giáo dân đă
được kết hợp cho ngôi nhà thờ mới được hoàn thành.
Ngày 29/01/2004, Đức Cha Phêrô Nguyễn Soạn chủ tế lễ khánh thành
nhà thờ cùng với 40 linh mục đồng tế, một số Tu sĩ và khoảng 1.000
giáo dân rải rác từ các giáo xứ cùng về hiệp dâng thánh lễ.
Khi nhà thờ đă hoàn thành, cha Toma Nguyễn Công Binh, phó xứ Đồng
Tre thường xuyên ở tại Đa Lộc, hôm sớm đồng hành với bà con.
5. Khởi hành chặng đường mới :
Ngày 28-5-2009, Đức cha Phêrô Nguyễn Soạn quyết định thành lập
giáo xứ Đa Lộc và bổ nhiệm cha Toma Nguyễn Công Binh làm cha sở.
Sau 30 năm kiên vững sống đạo, ‘Tam thập nhi lập’, một hành tŕnh
đức tin có nhiều thử thách, có đầy ơn Chúa, có nỗ lực dày công của
con người, giờ đây cộng đoàn tín hữu Đa lộc với 488 người viết tiếp
trang sử đức tin trên chặng đường mới. Xin thắp nén hương ḷng tưởng
nhớ những đồng đạo, những người đă hy sinh cho Đa Lộc lớn lên và
trưởng thành.
* Nguồn : Trang Web Giáo hạt Phú Yên |
