Giáo phận Quy Nhơn

Giáo xứ Quy Hòa
 

Dòng Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ tại Quy Hòa Quy Hoà là nơi đầu tiên dòng Phan Sinh bắt đầu đến Việt Nam truyền giáo. Năm 2007 tỉnh dòng Việt Nam nói chung, và cách riêng cộng đoàn Phanxicô Quy Hoà tại Quy Nhơn, mừng kỷ niệm 75 năm dòng hiện diện trên đất Việt. Theo lịch sử hội dòng, dòng Thừa Sai Đức Mẹ được thành lập ngày 06/01/1877 do nữ tu Marie De La Passion. Năm 1882, Hội dòng gia nhập dòng ba Phanxicô và mang tên Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ. Linh đạo của dòng là Sống Chiêm Niệm và Hoạt động theo gương Mẹ Maria và Thánh Tổ Phụ Phanxicô Assidi. Hiện nay dòng có khoảng trên 7000 chị em sống tại 82 quốc gia. Hội dòng hoạt động đa hình thức: giáo dục, y tế, truyền thông và các công việc xã hội như phục vụ di dân trên các nước, phát triển văn hóa, nghề nghiệp và giúp đỡ những người nghèo, những người bị bỏ rơi… Với linh đạo như vậy, Sr Bề trên Marie De Saint Michel đã mau mắn vui vẻ nhận lời đến Việt Nam phục vụ người phong tại Quy Hoà theo lời mời của Đức Giám mục Tardieu (Đức Cha Phú) lúc bấy giờ là đại diện Tông Toà giáo phận Quy Nhơn. Quy Hòa là một trại phong mới thành lập vào năm 1929 do bác sĩ Le Moine và cha Maheu. Vào ngày 24/10/1932, có năm Soeurs là Marie Gisèle (trưởng đoàn), Marie de la Résurreection, Marie de Saint- Yenan, Marie Waberta, Marie Martie du Sacré-Coeur đã đến Quy Hoà với sự đón tiếp nồng hậu của Đức cha Tardieu và cha Nicolas là tuyên uý trại Phong cùng với đông đảo anh em bệnh nhân phong. Ngay từ đó các nữ tu Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ bắt tay vào việc. Trước tiên là các chị đặt tên cho trại là Trại Phong Thánh Phanxicô Quy Hoà. Cộng đoàn các chị cũng được gọi là cộng đoàn thánh Phanxicô. Sau khi đã ổn định nơi chốn, các chị bắt đầu thăm viếng, chăm sóc bệnh nhân, chữa bệnh, bệnh phong cũng như các bệnh khác. Mỗi ngày băng bó trung bình từ 160 đến 180 bệnh nhân. Mặt bằng được khai quang thêm. Các chị cất thêm nhiều nhà, tuy vẫn là nhà tranh vách ván. Ngày 01/11/1933, một trận bão lớn có sóng thần ập đến, bao nhiêu nhà cửa bị gió xoáy, sập đổ hầu hết. Các chị phải bắt đầu xây dựng lại một cách quy mô và kiên cố hơn. Nhà cửa dự trù cho 500 bệnh nhân. Đến tháng 11/1934, trại đã có 318 bệnh nhân. Năm 1935 số nữ tu Phan Sinh phục vụ tại Quy Hoà tăng thêm 3 chị là Marie de Saint-Foulques, Marie Juetta, Marie Kléophasa. Tổng số nữ tu ở Quy Hoà lúc này là 8 chị. Ngày 08/12/1937, khánh thành nhà thờ mới được xây ở trung tâm trại, để bệnh nhân có đạo hay không có đạo cũng có thể đến với Chúa như Người Cha nhân từ. Đến năm 1945 hiện số bệnh nhân còn trong trại là 660 người. Hầu hết là người Việt, chỉ một số ít là người sắc tộc, người Khemer, người Hoa, người Ấn Độ. Ngày 21/11/1945, các nữ tu buộc phải rời Quy Hoà về Pháp cho đến ngày 06/07/1955 mới trở lại. Gần 10 năm đó, có các linh mục triều: cha Phaolô Huỳnh Biên, cha Giuse Vũ Ngọc Nhã, cha Phaolô Nguyễn Xuân Bàn lần lượt thay nhau đến điều hành trại, về xã hội cũng như về mục vụ. Phần dòng Phan Sinh chỉ có 4 chị nhà thử, đang thời gian từ Vinh vào Quy Hoà thực tập, đã ở lại phục vụ là: chị Catarina Trần Thị Thêm, Angela Dương Thị Lành (chị đã phục vụ ở đây cho đến ngày 02/11/1985 từ trần tại Quy Hoà), Isave Lê Thị Tơ, Maria Hội. Bốn chị can đảm nhận việc việc phục vụ các thiếu nhi và trẻ mồ côi, giữ nhà thờ, giữ tu viện. Với tư cách là người dòng Phan Sinh, bốn chị giữ vững đặc ân chầu Thánh Thể mỗi ngày. Nhờ sự kiên trì can đảm của các chị, tu viện và nhà thờ vẫn giữ được cho đến khi các nữ tu Phan Sinh trở lại. Sau hiệp định Genève, ngày 06/07/1955, năm nữ tu Phan Sinh từ tu viện Vinh trở lại Quy Hoà: hai chị người Pháp là Sr. Charles-Antoine, Sr. Ozite cùng với ba chị Việt Nam là Sr. Margarita Phùng Thị Khoá (đã từ trần tại Quy Hoà ngày 23/03/2001), Sr. Hênêna Trần Thị Mộ, Sr. Gioanna Nguyễn Thị Nghi. Năm 1955, khi các chị trở lại số bệnh nhân chỉ còn 180 người. Nhà cửa siêu vẹo đổ nát. Lại một lần nữa phải tái thiết. Trước hết các chị giúp bệnh nhân lấy lại tinh thần, sau là xây cất qui mô hơn, thay cho nhà tranh là nhà gạch, nhà đá, lợp ngói. Khu bệnh viện gồm hai nhà thương, một dành cho nam và một dành cho nữ, mỗi nhà là 50 giường. Đây là nơi dành cho những bệnh nhân nặng phải nằm điều trị hoặc bất thường những khi bị phản ứng. Về phía Tây và phía Nam của trại, có 250 căn nhà, mỗi căn xây một kiểu, tường gạch, mái ngói, nền lát gạch bông, xung quanh nhà có vườn cây. Có thể nói đây là những biệt thự nhỏ dành cho những người bệnh nhân nhẹ có gia đình, hoặc bốn người độc thân được cấp một căn. Phong cảnh đẹp này vẫn còn giữ cho đến ngày nay. Toàn cảnh bệnh viện phong trước năm 1936 Số bệnh nhân ghi tên vào danh sách bệnh nhân đến cuối năm 1974 là 5.422 người. Số nữ tu Phan Sinh cả người Pháp và người Việt phục vụ tại Quy Hoà từ năm 1932 đến năm 1974 là 47 Soeurs. Các cha tuyên uý của Quy Hoà từ ngày thành lập đến nay là 17 vị: cha Maheu (cố Mỹ, người sáng lập trại), cha Alexandre (cố Trí), cha Nicolas (cố Cận), cha Antôn Linh, cha Hutinet (cố Nhì), cha Phaolô Huỳnh Biên, cha Giuse Vũ Ngọc Nhã, cha Phaolô Nguyễn Xuân Bàn, cha Rohmer, cha Micae Ngô Trung Lành, cha Jeanmingros. Sau đó còn có cha Phêrô Nguyễn Hữu Sanh, cha Gioakim Nguyễn Thanh Liêm, cha Phaolô Lê Văn Nhơn, Phaolô Trịnh Duy Ri, cha Gioankim Trần Minh Dũng, và hiện nay là Phanxicô Xaviê Lữ Minh Điểm. Nhà thờ Qui Hòa năm 1936 Làng phong đã trở thành xứ đạo Quy Hoà. Các nữ tu Phan Sinh tiếp tục cộng tác cùng giáo xứ để không chỉ giúp đẩy lui chứng bệnh quái ác khỏi loài người, nhưng còn tích cực khơi dậy niềm tin và đốt lên ngọn lửa tình người theo tinh thần Kitô giáo. Các nữ tu Phan Sinh đã cộng tác với các linh mục trong việc dạy giáo lý. theo sổ sách từ khởi đầu đến năm 1974 đã có có 2.475 bệnh nhân được rửa tội và có rất nhiều người được rửa tội lúc nguy tử mà không lưu trong sổ sách. Có thể nói là 90% bệnh nhân phong Quy Hoà đã lãnh nhận phép rửa tội. Sau biến cố 1975, trại phong đã được giao cho nhà nước quản lý. Hiện nay các nữ tu Phan Sinh không còn phục vụ trực tiếp các bệnh nhân như trước, nhưng các chị ý thức sự hiện diện của mình nơi đây là một sứ vụ để cùng chia sẻ và đồng hành với bệnh nhân bằng đời sống phục vụ như một nhân viên, trong tư thế của một nữ tu. Chị em quan tâm và góp phần việc giáo dục con em bệnh nhân về nhân bản và đức tin qua việc lo phương tiện cho các em đến trường và hướng nghiệp; cộng tác với cha xứ dạy giáo lý cho các em. Các chị còn là trung gian để tiếp tay với các mạnh thường quân giúp đỡ vật chất cho những người nghèo, neo đơn trong trại, bất kể lương giáo. Hiện nay, nữ tu Anna Phùng Thị Cát là phụ trách cộng đoàn, với 16 Soeurs, trong đó có 9 Soeurs trên 75 tuổi, còn lại là 7 Soeurs trẻ với những công việc: phục vụ ở bệnh viện phong, lo việc xã hội và nhà thờ, giáo lý… Trích : "Giới thiệu Dòng Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ tại Quy Hòa" - Nguồn : Website GP Quy Nhơn   Nguồn : Website GP Quy Nhơn

[Trở về đầu trang ]