|
Lược
sử Giáo họ
Ngược ḍng lịch sử Việt Nam những thập niên cuối thế kỷ XIX khi
cơn bách hại đang cuồn cuộn và dữ dội, nhất là địa bàn giáo phận
Vinh với “B́nh Tây Sát Tả” 1874 và Cần Vương 1885-1895, nhiều làng
đạo đă phải tan tành ra tro. Người có đạo cũng phải tản mác khắp nơi
để giữ Đức Tin và mạng sống.
Theo ḍng xô đẩy, một nhóm dân chài trên sông La thuộc xứ Nghĩa
Yên đă theo các con thuyền, con nốc trốn chạy. Từ bến Tam Soa nơi
giao nhau sông Ngàn Phố và Ngàn Sâu, ngược lên Hương Khê, họ đă t́m
cho ḿnh được bến bờ. “Đất lành chim đậu”, xứ sở Cồn Hội thuộc thôn
Vĩnh Hà, xă Vĩnh Phúc (cũ) trở thành quê hương thứ hai của 14 hộ dân
Công giáo.
Nhiều năm sau khi đă an cư lạc nghiệp, một ngôi nhà nguyện đă
được dựng lên. Họ đặt cho làng đạo của ḿnh cái tên Vĩnh Viễn. Chữ
“Vĩnh” là tên đầu tiên của thôn Vĩnh Hà, nơi ḿnh đang ở. Vĩnh Viễn
có nghĩa là ở măi đến muôn đời, không đi đâu nữa. Xứ sở mới có sức
thu hút mạnh mẽ những người chạy loạn cũng như ông thánh Phêrô xưa
được chứng kiến cảnh Chúa biến h́nh trên núi Tabor cũng không ngần
ngại nói lên suy nghĩ của ḿnh: "Lạy Thầy, chúng con được ở đây th́
tốt lắm, chúng con xin dựng ba lều, một cho Thầy, một cho Môsê và
một cho Elia" (Mc 9,5).
Cũng trong khoảng thời gian đầu thế kỷ XX thời Đức Cha Bắc làm
Giám mục Giáo phận Vinh, xứ Vạn Thọ đă được thành lập. Vĩnh Viễn trở
thành họ đạo thuộc xứ mới. Đến 1937, Vạn Thọ phát triển mạnh tiếp
tục chia tách thành Vạn Căn và Thọ Vực. Vĩnh Viễn thuộc Thọ Vực. Và
cũng trong năm này, có 14 hộ trong họ xuôi về lập nghiệp tại Đồng
Xoang, xă Hương Thái thành lập giáo họ Gia Phương sau gia nhập Kẻ
Vang. Đất cũ giáo họ là thôn Cồn Hội cùng 15 hộ c̣n lại di chuyển
lên thôn Sa Long, xă Trúc Lâm nhưng cái tên th́ vẫn giữ nguyên. Năm
1939, khoảng 22 hộ với 60 giáo dân đă làm được một ngôi nhà thờ 7
gian bằng gỗ, trét đất.
Tưởng đă yên vị, đến 1977, Vĩnh Viễn nhận được lệnh phải “di tản”
vào rừng để nhường đất cho kế hoạch nông nghiệp của nhà cầm quyền.
Ngôi nhà thờ cũ được mang theo và dựng tại xóm 7 Lưỡng Long, xă Hà
Linh. Đến lúc này giáo dân đă tăng lên 44 hộ và 165 nhân danh.
Không chịu được t́nh h́nh kinh tế - xă hội của miền Bắc thời quá
độ, một số họ đă lác đác tiếp tục ra đi vào Nam. Một số khác gia
nhập họ đạo lân cận như Thọ Vực, Trại Trăn để tiện sinh hoạt tôn
giáo. Tuy thế, giáo họ vẫn xây nên được một ngôi nhà thờ gỗ nhỏ để
phụng sự Chúa. Việc thờ phượng tại ngôi nhà thờ trên kéo dài măi đến
đầu 2009.
Niềm vui “bốn trong một”
Việc linh mục Phaolô Nguyễn Văn Cừ về quản nhiệm đă thổi luồng
sinh khí xuống trên Thọ Vực. Giáo xứ có trên 1000 giáo dân với ba họ
đạo: Họ trị sở, Vĩnh Viễn và Trại Trăn. Sáng ngày quốc khánh nước Mỹ
(4.7.2010) cũng là ngày khánh thành nhà thờ họ bạn Trại Trăn. Trước
đó, ngày 16/2/2009, nhà thờ Vĩnh Viễn đă được khởi công.
Sau một năm bốn tháng xây dựng với sự đôn đốc, chỉ đạo của cha xứ;
sự hỗ trợ của ân nhân xa gần và nhất là công sức của 50 hộ gia đ́nh
với 235 nhân danh, nhà thờ Vĩnh Viễn đă hoàn thành. Kích thước hai
chiều dài, rộng lần lượt là 26,5m và 10 m, bề rộng hai cánh thánh
giá là 15m, cao 8 m và có tháp chuông nhỏ xinh. Ngôi nhà thờ được
phủ lên một màu vàng nổi bật giữa màu xanh hi vọng của rừng tràm,
đồi cọ.
Chính ngày hôm nay 25.6.2010 đă được giáo họ chọn mừng lễ khánh
thành và cung hiến thánh đường. Niềm vui được nhân lên một cách rơ
nét v́ đây là tuần chầu lượt của giáo xứ mẹ. Giáo xứ vinh dự được
đón Đức Cha Phaolô Cao Đ́nh Thuyên đến khai mạc tuần chầu, cử hành
thánh lễ quan thầy Phêrô và ban bí tích Thêm sức cho các em. Trong
bài chia sẻ tại thánh lễ, Ngài đă chúc mừng và khích lệ động viên
đoàn con cái tiếp tục vươn lên xây dựng giáo họ, giáo xứ trở thành
một điểm sáng trên bản đồ giáo hạt phía tây Hà Tĩnh.
Là giáo xứ thuộc “tốp nghèo”, chậm phát triển tại Hà Tĩnh, cha
quản xứ lại đang gánh chịu căn bệnh hiểm nghèo (ngài đă xin hưu trí
tại giáo họ Vĩnh Viễn); xây dựng nên được hai ngôi nhà thờ mới khang
trang đáp ứng việc thờ phượng Chúa quả là sự cố gắng vượt bậc và
đáng ghi nhận.
* Nguồn :
Theo bước chân Đức Cha Phaolô Maria "trên từng cây số"
|
