Trong những ngày vừa qua, thời tiết vùng Bắc Trung bộ âm u, se lạnh, và ngay cả hôm nay, ngày 15.05.2008, Bản tin dự báo thời tiết cũng cho biết phía nam các tỉnh từ Thanh Hóa đến Huế trời nhiều mây và có mưa rào nhiều nơi. Nhưng ngay từ sáng sớm hôm nay, khu vực xã Thạch Lạc, Thạch Hà, Hà Tĩnh ánh mặt trời đã chiếu rạng. Quang cảnh bình minh rực rỡ đó như báo hiệu một lễ Khánh thành và Cung hiến thánh đường của giáo xứ Thu Chỉ hoành tráng, tốt đẹp.

Và quả thực như thế. Cách trung tâm giáo xứ trong hạt Văn Hạnh này vài ba cây số người ta đã thấy được sự trang trọng và vui tươi của buổi lễ. Hàng trăm tín hữu tiêu biểu của giáo xứ đã được cử đi chào đón Đức cha Phaolô Maria, vị mục tử của giáo phận về chủ sự nghi thức cắt băng khánh thành và cung hiến thánh đường cùng bàn thờ, trong trang phục lễ hội đẹp đẽ, đủ sắc màu, tay cầm cờ Giáo Hội và cờ phục sinh của Chúa Giêsu tạo lên một bầu không khí hết sức trang trọng và vui nhộn. Sự hoành tráng đó như được đẩy đến cực độ vào lúc 08 giờ, khi các hội trống kèn tấu lên những khúc nhạc, các đoàn thể trang nghiêm, các tu sĩ nam nữ, cùng 34 linh mục trong đoàn đồng tế với Đức cha Phaolô Maria, theo sau thánh giá nến chầu tiến về phía sảnh đường nhà thờ dưới sự chào đón, chứng kiến của khoảng hơn 2.000 tín hữu, khách mời.

Sau khi cha kiêm nhiệm Giuse Hoàng Đức Nhân giới thiệu đôi nét về công trình, Đức cha Phaolô, cha Giuse Nhân và cha Phaolô Nguyễn Xuân Hóa, người con của giáo xứ Thu Chỉ và là người có công nhiều nhất đối với ngôi thánh đường mới này, đã cùng cắt băng khánh thành trong tiếng vỗ tay rộn ràng của cộng đoàn, hòa lẫn với tiếng nổ vang dội của những chiếc pháo hoa phát ra muôn sắc màu tạo nên một khung cảnh hết sức ấn tượng, diệu huyền.

Nghi thức cắt băng khánh thành kết thúc, Đức cha mở cửa thánh đường và mời gọi mọi người tiếng vào trong để ca tụng và cảm tạ Thiên Chúa.

Trước một cộng đoàn đang nô nức chờ đợi giây phút thánh đường được cung hiến để chính thức được biệt dụng trong việc phụng thờ Thiên Chúa, vị cha già của giáo phận đã nhắc nhở đoàn con cái trong giáo xứ Thu Chỉ nói riêng và cộng đoàn phụng vụ nói chung rằng: “Trong thời Cựu Ước, việc xây dựng nhà thờ như là một dấu chỉ cụ thể nhất nói lên sự thờ phượng Chúa. Nhưng sang thời Tân Ước, Đức Giêsu dạy chúng ta rằng: ‘Kẻ thờ phượng Thiên Chúa đích thực là thờ phượng trong tinh thần và sự thật’, nghĩa là thờ phượng trong sự gặp gỡ chân thành của mỗi người với Thiên Chúa trong bất cứ nơi đâu. Nhưng nói như thế không có nghĩa là chúng ta coi nhẹ việc xây dựng thánh đường. Bởi vì nhà thờ vẫn là chỗ mà con người dễ dàng gặp gỡ Thiên Chúa nhất, do nơi đây có Thánh Thể, có cử hành các bí tích; cũng như chính nơi thánh đường mà người ta được dạy cho phải sống như thế nào thì mới thực sự là thờ Thiên Chúa trong tinh thần và chân lý.”

Rồi Ngài nói thêm rằng: “Cách thờ phượng đúng đắn và hợp lý nhất là tin nhận Đức Giêsu Kitô. Nhưng đức tin đó phải được thể hiện bằng cuộc sống. Vì vậy, anh chị em đã thể hiện đức tin trong việc nỗ lực xây dựng thánh đường, thì anh chị em càng phải phấn đấu hơn nữa để thể hiện đức tin trong việc xây dựng chính con người mình, xây dựng gia đình, làng xóm, xứ đạo, cũng như góp phần xây dựng xã hội bằng việc sống thân thiện, công bằng và nhân ái với mọi người”.

Sau bài giảng, Đức cha đã dâng lời khẩn cầu lên Thiên Chúa và xức dầu cung hiến bàn thờ và thánh đường, cũng có các linh mục trợ giúp ngài trong việc xức dầu các cột trong nhà thờ.

Lễ cung hiến kết thúc với phần phụng vụ Thánh Thể. Nhưng khi thánh lễ tạ ơn đó khép lại thì lại là giây phút mở ra cho giáo xứ có 3.040 tín hữu này bước vào tuần Chầu Đền Tạ Chúa Giêsu Thánh Thể thay cho giáo phận.

Nếu như Tuần Chầu Lượt là những ngày đại hỷ của các giáo xứ trong giáo phận vùng Nghệ - Tĩnh - Bình, thì với giáo xứ Thu Chỉ điều đó lại càng trọng đại hơn, bởi vì đây là lần đầu tiên trong lịch sử, giáo xứ trong khu vực có biển du lịch sinh thái và quặng mỏ đang trên đà khai thác, cách trung tâm thành phố Hà Tĩnh khoảng 8 km về phía Đông này được vinh dự làm công việc thánh thiêng đó.

Mặc dù đây là lần đầu tiên giáo xứ Thu Chỉ làm Tuần Chầu thay cho giáo phận - do giáo xứ mới được tách ra khỏi xứ Hòa Thắng vào ngày 24.04.2007 - nhưng hạt giống Tin Mừng thì có thể đã được gieo vào mảnh đất này cách đây trên một vài thế kỷ. Người ta khẳng định điều này là do năm 1880, giáo xứ Hòa Thắng, trong đó có giáo họ Thu Chỉ là thành phần, được thành lập tách ra từ xứ Kẻ Đông. Nghĩa là mảnh đất Thu Chỉ phải đã đón nhận đức tin trước đó khá lâu thì lúc bấy giờ mới là một trong ba giáo họ của xứ Hòa Thắng. Điều này thật hữu lý, bởi nhìn lại truyền thống đức tin của giáo xứ cách tòa giám mục Xã Đoài khoảng 70 km về phía Đông Nam này chứng minh cho điều đó.

Nếu không phải là một vùng đất đã thấm nhuần niềm tin vào Đức Kitô, thì làm sao năm 1886, khi chiếu chỉ bách đạo của Văn Thân được thi hành ở đây thì gần như cả làng Thu Chỉ đã bị xóa sổ? Nhưng quả thật, đức tin có sức mạnh đến độ chỉ cần một chút như hạt cải cũng có thể giúp người ta dời non lấp biển, nên trong biến cố bách hại đó chỉ còn một số ít người sống sót mà nay đã trở thành một họ đạo đông đúc. Chính từ chỗ tưởng chừng đã biến mất trên bản đồ mà trở thành một họ đạo sống động, nên nhiều người lương dân mới gọi nơi này là Làng Mới.

Đức tin mãnh liệt và truyền thống đó còn được thể hiện qua con số của những người con Thu Chỉ dâng mình cho Chúa trong đời sống tu trì. Tính cho đến nay, Thu Chỉ đã có 8 linh mục, một chủng sinh, 3 tu sĩ, 4 nữ tu, 4 nữ tập sinh và đệ tử, cùng một tiền chủng sinh.

Chính những người con ưu tú này đã được kế thừa đức tin hào hùng của cha ông của họ, nhưng cũng chính những người con này đã góp phần tạo nên đời sống đức tin mạnh mẽ cho quê hương Làng Mới. Cụ thể như, giáo xứ Thu Chỉ trước đây có tên là Kẻ Chỉ. Nhưng khi người con ưu tú đầu tiên của giáo xứ - cha Trần Đình Thu, chịu chức linh mục năm 1892, đã về củng cố đức tin cho số anh chị em sống sót của quê hương, cũng như xây dựng nhà nguyện để những người này có chỗ tựa nương tinh thần; và vì vậy, để ghi ơn ngài, giáo họ Kẻ Chỉ đã đổi tên là giáo họ Thu Chỉ.

Quả thật, chính từ sự nhiệt huyết, hy sinh của các bậc cha anh cho gia nghiệp chung của họ đạo, nên hết mọi thành viên trong giáo xứ Thu Chỉ với 4 giáo họ hiện tại (Thu Chỉ, Làng Khe, An Bình và Tân Phong) cũng hết sức hăng say với công việc chung. Hẳn là vì thế nên họ đã kiên trì, miệt mài trong gần ba năm rưỡi để hoàn thành ngôi thánh đường mới với chiều dài 47 mét, rộng: phần lòng nhà thờ 16 mét, cung thánh 26 mét, và tháp chuông cao 40 mét với kiến trúc nhiều nét hoa văn khá cầu kỳ.

Hy vọng rằng, với một xứ đạo có truyền thống đức tin vẻ vang, hào hùng; và hôm nay lại có ngôi thánh đường nguy nga, cũng như lần đầu tiên đại diện cho toàn giáo phận để cảm tạ tình yêu của Chúa Giêsu và kín múc ơn lành từ bí tích Thánh Thể, sẽ làm cho mọi thành viên trong cộng đồng nơi đây thêm phấn khởi, tin tưởng; từ đó, họ sẽ chăm chỉ dong thuyền ra trùng dương đánh bắt hải sản ngõ hầu nâng cao đời sống kinh tế và sẽ dấn thân vào biển đời để đưa nhiều người trở về với Chúa, như ước nguyện của họ được bày tỏ trong lời giới thiệu về xứ đạo sát bên bãi biển Thạch Lạc này.